بسیاری از ما آرزو میکنیم که ای کاش فقط معرفی کردن برند و محصولات کافی بود تا مشتریها برای خرید از کسبوکارمان صف بکشند! اما در حقیقت، فروش مؤثر، نیازمند فرآیندهایی فراتر از معرفی اولیه است. در حقیقت، مخاطبین هدف بهمرور و از مسیر مشخصی به خرید از شما نزدیک میشوند. آنها ابتدا با برند آشنا، سپس به آن علاقهمند میشوند و در نهایت، تبدیل به مشتری شما میگردند. در اینجاست که مفهوم «لید» یا «سرنخ فروش» نقش مهمی پیدا میکند؛ لیدها افرادی هستند که بهنوعی به خدمات یا محصولات شما توجه نشان دادهاند؛ اما هنوز تصمیم نهایی را نگرفتهاند!
- 1 - لید یا سرنخ چیست؟
- 2 - نقش لید در افزایش فروش چیست؟
- 3 - انواع لید یا سرنخ در بازاریابی
- نوع 1: لید سرد (Cold Lead)
- نوع 2: لید گرم (Warm Lead)
- نوع 3: لید داغ (Hot Lead)
- نوع 4: لید واجد شرایط اطلاعاتی (Information Qualified Lead یا IQL)
- نوع 5: لید واجد شرایط بازاریابی (Marketing Qualified Lead یا MQL)
- نوع 6: لید واجد شرایط فروش (Sales Qualified Lead یا SQL)
- نوع 7: لید واجد شرایط محصول (Product Qualified Lead یا PQL)
- 4 - لید جنریشن (Lead Generation) چیست؟
- 5 - مراحل انجام لید جنریشن
- 6 - استراتژیهای لید جنریشن: تکنیکهای کاربردی برای جذب سرنخ بازاریابی
- 7 - اشتباهات رایج در لید جنریشن
- 8 - سخن آخر
در این مقاله، به تعریف لید در بازاریابی، معرفی انواع لید یا سرنخ و روشهای کارآمد برای لید جنریشن، جذب، مدیریت و تبدیل لیدها به ابزاری مؤثر برای فروش و ایجاد ارتباط واقعی و باارزش با مخاطبین هدف برندتان میپردازیم. با ما همراه باشید!
لید یا سرنخ چیست؟
«لید» (Lead) یا «سرنخ فروش» به فرد یا مجموعهای گفته میشود که بهنوعی به خدمات یا محصولات شما توجه نشان دادهاند و میتوانند در آینده به مشتری بالقوه تبدیل شوند. این علاقه ممکن است از طریق کلیک روی یک آگهی تبلیغاتی، ثبتنام در خبرنامه پیامکی، پر کردن فرم در وبسایت، شرکت در یک وبینار یا حتی تماس با تیم پشتیبانی شما بروز پیدا کند.
تیپ دوم در میان انواع مشتری، یعنی مشتریان بالقوه، افرادی هستند که از دور، به برند شما نگاه میکنند؛ اما هنوز گام نهایی به سمتتان را برنداشتهاند.
لیدها اغلب خودشان برقراری ارتباط با کسبوکارتان را آغاز میکنند؛ مثلاً، اطلاعات تماس خود را برای دریافت یک پیشنهاد، نسخۀ آزمایشی یا اشتراک، در اختیار شما قرار میدهند. این یعنی افراد یا مجموعههایی که لید برند شما هستند، از قبل، تا حدی به محصول یا محتوای شما علاقهمند بودهاند و به همین دلیل، فرصتهای باارزشی برای فروش بیشتر ایجاد میکنند.
نقش لید در افزایش فروش چیست؟
در حقیقت، لیدها نقطۀ آغاز مسیری هستند که یک بازدیدکنندۀ عادی را به مشتری وفادار کسبوکارتان تبدیل میکند. شناخت این نقطۀ آغاز و نحوۀ مدیریت آن برای لید جنریشن و افزایش جذب سرنخ بازاریابی، نقشی حیاتی در موفقیت استراتژیهای مارکتینگ و فروش شما ایفا میکند.
بازاریابی شامل هرگونه فعالیتیست که یک برند برای پروموت و فروش خدمات یا محصولات خود انجام میدهد. در اولین مراحل بازاریابی و فروش، تعداد زیادی از افراد قرار دارند که بهتازگی با برند شما آشنا شدهاند. با پیشروی در مراحل مختلف قیف فروش، تعداد کمتری از این مخاطبان باقی میمانند. در نهایت، تنها دستهای از آنها به مشتریان برند شما تبدیل میشوند.
انواع لید یا سرنخ در بازاریابی
همۀ لیدها در یک مرحله از مسیر خرید یا نقشۀ سفر مشتری قرار ندارند. بعضی از سرنخهای فروش، تازه با برندتان آشنا شدهاند، در حالیکه برخی دیگر آمادگی بیشتری برای خرید از شما دارند. همین تفاوتها باعث میشود که دستهبندی و مدیریت درست انواع لید، اهمیت زیادی پیدا کند؛ چرا که نوع تعامل شما با هر گروه، باید متناسب با سطح علاقه، توجه و آگاهی از برند آنها باشد.
در ادامه، انواع لید در بازاریابی و نحوه جذب آنها را بهطور کامل شرح میدهیم. این انواع سرنخ فروش عبارتاند از:
- لید سرد (Cold lead)
- لید گرم (Warm lead)
- لید داغ (Hot lead)
- لید واجد شرایط اطلاعاتی (IQL)
- لید واجد شرایط بازاریابی (MQL)
- لید واجد شرایط فروش (SQL)
- لید واجد شرایط محصول (PQL)
نوع 1: لید سرد (Cold Lead)
سرنخهای سرد، افرادی هستند که تاکنون هیچگونه تعاملی با برند شما نداشته و شناختی از خدمات یا محصولاتتان ندارند. این دسته از لیدهای بازاریابی معمولاً از طریق پایگاههای دادۀ عمومی، خریداری داده از فروشندههای دیگر یا لیستهایی که برای اهداف تجاری متفاوتی جمعآوری شدهاند مانند بانک شماره تلفن در پنل اس ام اس، بهدست میآیند.
ارتباط اولیه با یک لید سرد، مانند ارسال پیامک تبلیغاتی انبوه ناگهانی و بدون پیشزمینه است؛ بنابراین، احتمال بیتوجهی یا مقاومت در برابر پیشنهاد شما در این مرحله، تاحدودی وجود دارد. به همین خاطر، تبدیل یک سرنخ سرد به مشتری واقعی، به صبر، زمان و فرآیندهای بازاریابی تأثیرگذار نیاز دارد.
اهمیت لید سرد در بازاریابی چیست؟
در شرایطی خاص، مثل زمانی که برند شما تازهتأسیس است و منابع محدودی دارد، استفاده از لیدهای سرد میتواند اولین گام برای معرفی برند و شروع فرآیند بازاریابی باشد. همچنین، در هنگام ارائۀ محصولی نوآورانه و ناشناخته، که مخاطب هنوز راهی برای آشنایی با آن ندارد، شروع برقراری ارتباط با لیدهای سرد، یک ضرورت برای کسبوکارها خواهد بود.
روشهای تعامل و پرورش سرنخ سرد
فرض کنید لیستی از شماره تلفن افرادی را دارید که در یک نمایشگاه عمومی ثبتنام کردهاند؛ اما هنوز با برند شما آشنا نیستند. اگر بدون مقدمه، پیامک تبلیغاتی برای این افراد ارسال کنید، احتمال موفقیت پایین است. اما اگر ابتدا با یک پیام معرفی کوتاه، دعوت به یک وبینار رایگان یا پیشنهاد تخفیف جذاب آغاز کنید، میتوانید توجه آنها را جلب کرده و در مسیر تبدیلشان به مشتری، یک قدم جلوتر بروید.
برخی استراتژیهای تبدیل لید سرد به مشتری وفادار برند، عبارتاند از:- معرفی تدریجی ارزش محصول یا خدمات از طریق کمپین پیامک تبلیغاتی، ارسال ایمیل و...
- ارسال پیشنهادهای اولیه مثل تخفیفهای محدود، نسخههای آزمایشی یا دعوت به وبینار.
- استفاده از ابزارهای بازاریابی هدفمند و ریتارگتینگ برای جلب توجه اولیه به محصولات جدید.
- شخصیسازی پیامها و استفاده از اطلاعات جزئیتر دربارۀ رفتار یا ویژگیهای شخصی لیدها برای ایجاد حس ارتباط واقعی.
ریتارگتینگ یا بازاریابی مجدد راهکاری در بازاریابی دیجیتال برای نمایش مجدد تبلیغات محصولات یا خدماتیست که کاربر قبلاً به آنها علاقه نشان داده است. هدف از ریتارگتینگ این است که کاربران را به سایت اصلی بازگرداند و احتمال خرید آنها را افزایش دهد.
نوع 2: لید گرم (Warm Lead)
سرنخهای گرم، افرادی هستند که پیشتر با برند شما تعامل داشتهاند و بهنوعی، علاقهمندی خود را نسبت به محصولات یا خدماتتان نشان دادهاند. این افراد ممکن است در یک وبینار شرکت کرده باشند، خبرنامه پیامکی شما را دنبال کنند یا حتی محتوای وبلاگتان را مطالعه کرده باشند. لیدهای گرم هنوز تصمیم قطعی برای خرید نگرفتهاند؛ اما نسبت به برندتان، بیگانه نیستند و با دید مثبتی به آن نگاه میکنند.
در مقایسه با سرنخهای سرد، احتمال تبدیل لید گرم به مشتری، بسیار بیشتر است؛ چرا که ارتباطی اولیه و حدأقلی با برند شما شکل دادهاند و کافیست این ارتباط را به شکلی هوشمندانه، تقویت کنید.
اهمیت سرنخ گرم در بازاریابی چیست؟
در شرایطی که برند شما در حال رشد و تثبیت جایگاه خود است، سرنخهای گرم، نقش مهمی در افزایش نرخ تبدیل و بازدهی کمپینهای بازاریابی ایفا میکنند. این افراد معمولاً، در صورت دریافت پیشنهاد مناسب از برندتان، سریعتر از سایرین وارد مرحلۀ خرید میشوند. در نتیجه، تمرکز بر برقراری تعامل هدفمند با لیدهای گرم، یکی از راهکارهای اثربخش برای افزایش فروش و کاهش هزینههای جذب مشتری جدید است.
برای کاهش هزینههای تبلیغات در عین افزایش بازدهی، بهتر است به جای طراحی یک تبلیغ عمومی، بر مخاطب هدف خود متمرکزتر باشید، او را بشناسید و پیام تبلیغاتیتان را دقیقاً بر اساس نیازها، دغدغهها و حتی لحنی متناسب با سلیقۀ او طراحی کنید.
راهکارهای تبدیل لید گرم به خریدار
اگر کسبوکار شما به مرحلۀ تثبیت برند رسیده و مخاطبان شروع به تعامل با محتوای آنلاینتان کردهاند (بازدید مکرر از سایت، عضویت در خبرنامه پیامکی یا دنبال کردن شما در شبکههای اجتماعی)، وقت آن است که تمرکزتان را روی تبدیل لیدهای گرم به مشتریان خریدار از کسبوکارتان قرار دهید.
برای این کار میتوانید از استراتژیهای تبدیل لید گرم به مشتری وفادار که در ادامه آوردهایم، استفاده کنید.
1. پیشنهاد شخصیسازیشده بفرستید
بر اساس تعاملات قبلی کاربر، پیشنهادهایی ارائه دهید که مستقیماً به علایق و نیازهای او مرتبط باشد. برای مثال، اگر کاربری یک محصول خاص را مشاهده کرده، میتوانید در یک پیامک شخصیسازی شده، نسخۀ جدیدی از آن محصول یا محصولات مشابه را به سرنخ گرم خود معرفی کنید.
2. محتوای اختصاصی تولید کنید
لیدهای گرم را با ارائۀ محتوای انحصاری، مثل دسترسی زودهنگام به یک محصول جدید یا دریافت نسخههای آزمایشی خدمات، در موقعیت ویژهای نسبت به مخاطبین دیگر قرار دهید. ااگر بتوانید لید گرم را متقاعد کنید که او را «خاص» و «ویژه» میبینید، میتوانید این گروه را به مشتریان وفادار برندتان تبدیل کنید.
3. مشاوره و تعامل شخصی ارائه دهید
میتوانید بهصورت تلفنی یا از طریق ارسال پیامک تبلیغاتی، با لید گرم تماس مستقیم برقرار کرده و پیشنهادی اختصاصیتان را به او شرح دهید. این ارتباط نزدیک و هدفمند، حس اهمیت را به فرد منتقل کرده و احتمال تبدیل او به مشتری وفادار یا خریدار کسبوکارتان را افزایش میدهد.
4. اجازه دهید امتحان کنند
به لیدهای گرم این امکان را بدهید که قبل از خرید، با خدمات یا محصولات شما بهصورت عملی آشنا شوند. ایجاد تجربۀ مستقیم با ارائۀ دموها، نسخههای رایگان از خدمات، اشتراک محدود و… نگرانیهای این گروه را کاهش میدهد و مسیرشان را برای خرید از شما، هموار میکند.
نوع 3: لید داغ (Hot Lead)
لیدهای داغ، مخاطبانی هستند که آمادگی بالایی برای خرید دارند و در مراحل نهایی سفر مشتری قرار گرفتهاند. این افراد، بهوضوح علاقهمندی خود را به محصولات یا خدمات شما نشان دادهاند؛ برای مثال، فرم مشاوره را پر کردهاند، در جلسات دمو شرکت کردهاند، یا مستقیماً با تیم فروش شما در ارتباط هستند. اگرچه سرنخهای داغ، هنوز خرید را نهایی نکردهاند، اما علائم رفتاری آنها نشان میدهد که تنها یک محرک نهایی برای تبدیل شدن به مشتری برندتان نیاز دارند.
برای مثال، کاربری که وارد صفحۀ قیمتگذاری سایت شما شده، در کمتر از 24 ساعت مجدداً به سایت بازگشته و حالا از طریق چت آنلاین از کارشناسان شما سؤال میپرسد، بهاحتمال زیاد یک لید داغ است که اگر پاسخ مناسبی بگیرد، بلافاصله اقدام به خرید خواهد کرد.
اهمیت لید داغ در بازاریابی چیست؟
در میان انواع لید، لید داغ بالاترین نرخ تبدیل را دارد. این افراد، برخلاف لیدهای گرم، نیازی به آموزش یا آشنایی تدریجی ندارند. در واقع، فرصت فروش محصولات و خدمات به آنها، در همین لحظه وجود دارد؛ بنابراین، تأخیر یا بیتوجهی در پاسخگویی، ممکن است به ازدسترفتن قطعی فرصت منجر شود.
بهترین روش برخورد با لیدهای داغ چیست؟
در زمان مواجهه با یک لید داغ، فرصتی برای تعارف و کلیگویی نخواهید داشت. در این مرحله، باید بیواسطه، روشن و با تمرکز روی مزیت رقابتی برندتان، آنها را به اقدام نهایی، خرید، سوق دهید.
برخی از مؤثرترین تکنیکها برای تبدیل لید داغ به خریدار عبارتاند از:
- پیشنهاد محدود زمانی: ارائۀ تخفیف یا هدیه برای خرید تا پایان روز یا تا زمان ثبت تعداد مشخصی از سفارشها.
- چت زنده و پاسخگویی لحظهای: ایجاد امکان مکالمۀ سریع با مشاور یا پشتیبان سایت در همان لحظهای که کاربر در صفحۀ خرید محصولتان است.
- پرداخت آسان و سریع: کاهش گامهای پیچیده و غیرضروری خرید، افزودن گزینههای پرداخت متنوع و حذف موانع فنی.
- فراخوانی مستقیم به اقدام (CTA): استفاده از عباراتی مانند «همین حالا ثبت سفارش کن» یا «تنها 2 ساعت تا پایان تخفیف!» برای ایجاد احساس فوریت.
- ارسال پیامک پیگیری: فرستادن ایمیل یا پیامک پیگیری ظرف چند ساعت پس از تعامل کاربر، بهویژه اگر فرآیند خرید نیمهتمام باقیمانده باشد.
نوع 4: لید واجد شرایط اطلاعاتی (Information Qualified Lead یا IQL)
سرنخهای اطلاعاتی، مخاطبانی هستند که در مراحل ابتدایی سفر مشتری قرار دارند و فعلاً، بهدنبال یافتن پاسخ سؤالات یا حل یک مسئله هستند. لیدهای واجد شرایط اطلاعاتی، هنوز تصمیمی برای خرید نگرفتهاند، اما فعالانه در حال جستوجوی اطلاعات تخصصی، راهکارهای مرتبط با خدماتتان یا آشنایی با روندها و جزئیات مربوط به یک موضوع مشخص دربارۀ محصولات شما هستند.
برای مثال، ممکن است کاربری بهدنبال پاسخ به سؤالاتی از جنس «چطور بودجۀ فصلی تنظیم کنیم؟» یا «بازاریابی پیامکی برای کسبوکارهای کوچک چه مزایایی دارد؟» باشد. این رفتار نشان میدهد که کاربر بهصورت غیرمستقیم وارد مسیر آشنایی با خدمات یا محصولات مرتبط با کسبوکارهایی شده است که چنین خدماتی ارائه میکنند؛ بنابراین، یک لید اطلاعاتی است.
اهمیت لید اطلاعاتی در بازاریابی چیست؟
برخلاف لیدهای سرد یا گرم که تمرکز اصلیشان روی شناخت برند و برقراری تعاملات اولیه است، لیدهای اطلاعاتی در مرحلهای هستند که بهصورت کاملاً هدفمند، بهدنبال یادگیری، بررسی و مقایسۀ راهکارها هستند. این نوع لید، فرصتهای ارزشمندی برای ایجاد اعتماد، نمایش تخصص و برندسازی محسوب میشود. در صنایع تخصصی یا محصولاتی که نیاز به تصمیمگیری آگاهانه برای خرید نهایی دارند، جذب این نوع لید، آغازگر مسیر تبدیل مخاطب هدف، به مشتری وفادار است.
کدام کسبوکارها سرنخ واجد شرایط اطلاعاتی جذب میکنند؟
اگر کسبوکار شما در زمینۀ خدمات تخصصی، محصولات پیچیده یا راهکارهای طولانیمدت فعالیت دارد، جذب سرنخهای اطلاعاتی نقطۀ شروع مؤثری در ایجاد ارتباطات عمیق با مشتریان است. همچنین، زمانیکه سایت یا بلاگ شما محتوای آموزشی تولید میکند و عمدۀ بازدیدکنندگان شما بهدنبال یادگیری عمیق هستند، فرصت مناسبی برای جمعآوری IQLها و ورود به قیف فروش بازاریابی برایتان فراهم میشود.
بهترین استراتژی جذب لید اطلاعاتی چیست؟
مهمترین اصل در برخورد با IQLها، ارائۀ اطلاعات مفید و عدم تأکید روی ترغیب افراد به خرید است. در این مرحله، نباید روی فروش مستقیم تمرکز کنید؛ بلکه باید با تولید محتوای آموزشی و کاربردی، برند خود را بهعنوان منبعی قابلاعتماد و متخصص به لیدهای اطلاعاتی معرفی کنید.
برخی روشهای مؤثر در ایجاد تعامل با سرنخهای اطلاعاتی عبارتاند از:
- تولید محتوای آموزشی: انتشار مقالههای وبلاگ، ویدیوهای آموزشی یا کتابچههای راهنما دربارۀ مسائل رایج و سؤالات پرتکرار مخاطبان.
- برگزاری وبینار و رویدادهای تعاملی: دعوت به جلسات آنلاین آموزشی یا کارگاههایی که به موضوعات تخصصی و مورد نیاز لیدها میپردازد.
- اس ام اس مارکتینگ هدفمند: طراحی کمپینهای پیامکی با محتوای دقیق و متناسب با رفتار و علایق کاربر.
- ایجاد صفحههای فرود پویا: استفاده از لندینگ پیجهایی که با توجه به موضوع جستوجوی کاربر، محتوای شخصیسازیشده ارائه میدهند.
- پیشنهاد محتوای مرتبط: در انتهای مقالهها یا ویدیوها، لینکی به منابع تکمیلی، مطالعات موردی یا فرم مشاورۀ رایگان قرار دهید تا مخاطب بتواند به مرحلۀ بعدی هدایت شود.
نوع 5: لید واجد شرایط بازاریابی (Marketing Qualified Lead یا MQL)
سرنخهای واجد شرایط بازاریابی، یک گام از IQLها جلوتر هستند. آنها برند شما را میشناسند، با محتوای شما تعامل داشتهاند و نشانههایی از علاقهمندی جدیتری نسبت به محصولات یا خدماتتان بروز دادهاند. این افراد ممکن است قبلاً در وبیناری شرکت کرده، یک کتابچۀ راهنما را دانلود کرده یا در خبرنامه پیامکی شما ثبتنام کرده باشند. به بیان ساده، MQLها در مسیر تبدیل به مشتری، وارد فاز تصمیمگیری فعال شدهاند.
اهمیت لید MQL در بازاریابی چیست؟
این نوع سرنخهای بازاریابی، برخلاف مخاطبانی که فقط بهدنبال اطلاعات هستند، به تعامل ادامهدار و هدفمند با برند شما تمایل دارند. MQLها با محتواهای تبلیغاتی و آموزشی شما تعامل برقرار میکنند، در کمپینهای شبکههای اجتماعی مشارکت دارند و برای دریافت اطلاعات بیشتر، علاقه نشان میدهند. این رفتارها نشاندهندۀ آمادگی بیشتر برای هدایت لیدها به مرحلۀ فروش است.
بهترین راه جذب لید واجد شرایط بازاریابی چیست؟
تعامل با این دسته از لیدها نیازمند تولید محتوای ترکیبی برای برندتان است؛ یعنی محتوایی که هم ارزش آموزشی داشته باشد و هم کاملاً نرم و تدریجی، پیشنهاد فروش را مطرح کند. در این مرحله، میتوانید با استفاده از محتواهای هدفمند و سفارشیسازیشده، MQLها را به مراحل نهایی قیف فروش هدایت کنید.
برخی راهکارهای مؤثر در این مسیر عبارتاند از:
- کمپین پیامک تبلیغاتی شخصیسازیشده: با توجه به علایق و تعاملات قبلی کاربر، محتوای متناسب در قالب دنبالهای از پیامکهای اطلاعرسانی (آموزشی) و تبلیغاتی برای لیدها ارسال کنید.
- جلسات و وبینارهای تعاملی: جلسات آموزشی برگزار کنید که ضمن پاسخ به سؤالات رایج، راهکارهای پیشنهادی برند شما برای حل مشکلات را نیز به این لیدها معرفی کند.
- صفحات محتوایی آموزشی-بازاریابی: در وبلاگ خود، محتوای ترکیبی منتشر کنید. مثلاً، مقالاتی بنویسید که در ابتدا، یک اصطلاح صنعتی را توضیح میدهند و سپس، کاربرد، مزایا و تعرفههای آن را در محصولات یا خدمات شما شرح میدهند.
- پیشنهاد نسخههای آزمایشی یا مشاورۀ رایگان: کاربر را به تجربۀ مستقیم محصول یا خدمات دعوت کنید تا اعتماد و آشنایی عمیقتری شکل دهید.
نوع 6: لید واجد شرایط فروش (Sales Qualified Lead یا SQL)
SQLها در پایینترین بخش قیف فروش قرار دارند. این افراد نهتنها با برند شما آشنا هستند، بلکه علاقۀ قابلتوجهی به محصول یا خدمت شما نشان دادهاند. آنها ممکن است فرم مشاوره را پر کرده، درخواست دمو ارسال کرده یا دربارۀ قیمتگذاری و شرایط همکاری و خرید از شما، سؤال کرده باشند. در این مرحله از مسیر مشتری، تیم فروش تصمیم میگیرد که این لید، واجد شرایط فروش است و ارزش پیگیری مستقیم را دارد.
اهمیت لید SQL در بازاریابی چیست؟
لیدهای واجد شرایط فروش، افرادی هستند که احتمال تبدیل آنها به مشتری بسیار بالا است. آنها نیاز خود را بهخوبی میشناسند، با محتوای هدفمند فروش تعامل دارند و بهدنبال راهحلی مشخص برای مشکلات خود میگردند. به همین دلیل، سرمایهگذاری روی این دسته از سرنخها میتواند نرخ تبدیل نهایی و بازگشت سرمایه بازاریابی (ROI) را بهطور چشمگیری افزایش دهد.
چگونه لید واجد شرایط فروش را شناسایی کنیم؟
برای شناسایی SQL، بررسی الگوی تعامل کاربران با انواع محتوای برند شما، اهمیت بالایی دارد. برخی شاخصهای کلیدی برای شناسایی SQLها عبارتاند از:
- تعامل مستمر با محتوای فروش مانند صفحات قیمتگذاری یا فرمهای درخواست تماس
- ارسال درخواست دمو یا مشاوره
- داشتن بودجۀ مناسب و نقش تصمیمگیرنده در سازمانهای مربوطه یا شغلی مرتبط با محصول و خدمات شما
- پرسش مستقیم دربارۀ شرایط همکاری، خرید یا زمانبندی ارائۀ خدمات
بهروزرسانی مستمر معیارهای شناسایی SQL در فرآیند فروش، به تیم شما کمک میکند که در اولویتبندی سرنخها دچار خطا نشود و منابع کسبوکار را به افراد مناسب تخصیص دهد.
بهترین استراتژی جذب لید SQL چیست؟
برای تبدیل لیدهای واجد شرایط فروش به مشتریان برند، استفاده از انواع تکنیکهای ترغیب مستقیم مخاطب به خرید، کاملاً مجاز و تأثیرگذار است. با این حال، سبک فروش باید مشورتی و هدفمند باشد، نه اجباری و دستوری.
برخی روشهای مؤثر برای تبدیل SQLها به مشتری وفادار، عبارتاند از:
- فروش مشورتی: بادقت به نیازهای SQL گوش دهید و راهحل خود را دقیقاً با اهداف او تطبیق دهید.
- اشتراکگذاری نمونههای موفق: از مطالعات موردی یا داستانهای موفقیت برای اثبات کارایی و تأثیر مثبت محصول و خدمت خود استفاده کنید.
- ایجاد فوریت: پیشنهادهای محدود زمانی یا کدهای تخفیف منحصربهفرد و فوری ارائه کنید. این موارد میتوانند به تصمیمگیری سریعتر لید واجد شرایط فروش کمک کنند.
- شفافیت کامل در ارتباطات: در تمام مراحل مذاکره و ترغیب لید به خرید، ارتباطی شفاف با وی داشته باشید تا حس اعتماد و اطمینان میانتان ایجاد شود.
نوع 7: لید واجد شرایط محصول (Product Qualified Lead یا PQL)
PQLها سرنخهایی هستند که پیش از خرید، تجربهای واقعی از محصول یا خدمت شما کسب کردهاند. این تجربه ممکن است استفاده از نسخۀ رایگان (freemium)، دورۀ آزمایشی (free trial) یا تعامل با دموی تعاملی محصولات شما باشد. برخلاف MQLها که اغلب از طریق محتوا جذب میشوند، PQLها مستقیماً ارزش عملی محصول شما را تجربه کردهاند و همین موضوع، آنها را به یکی از باارزشترین انواع لید تبدیل میکند.
اهمیت لید PQL در بازاریابی چیست؟
لید واجد شرایط محصول، در میانه یا پایین قیف فروش قرار دارد؛ چون با ویژگیها، عملکرد و ارزش محصول شما آشنا است. این نوع لید اغلب بیش از سایرین آمادگی خرید دارند؛ اما ممکن است هنوز با تیم فروش یا بازاریابی کسبوکارتان تماس نگرفته باشند. همین «تجربۀ بدون تعامل» است که آنها را نیازمند پیگیری هدفمند از سمت برند شما میسازد.
ویژگیهای اصلی سرنخ واجد شرایط محصول چیست؟
برای شناسایی لید PQL، بررسی دقیق رفتار کاربر هنگام مواجهه با محصولات و خدمات شما، حیاتی است. برخی از ویژگیهای کلیدی که به شما کمک میکنند لیدهای واجد شرایط محصول را شناسایی کنید، عبارتاند از:
- شروع دورۀ آزمایشی یا فعالسازی نسخۀ رایگان محصول یا خدمت
- استفادۀ مکرر از قابلیتهای کلیدی محصولتان
- رسیدن به نقاط عطفی مانند ایجاد اولین پروژه، ارسال اولین گزارش یا اتصال محصول شما به یک ابزار دیگر
- تعامل با راهنمای محصول یا آموزشهای درونبرنامهای
چگونه لید واجد شرایط محصول را به مشتری تبدیل کنیم؟
از آنجا که PQLها تجربهای واقعی از محصولتان دارند، هدف اصلی شما هنگام تلاش برای جذب آنها باید نشان دادن ارزش محصول در درازمدت و رفع موانع خرید باشد.
استراتژیهای مؤثر برای تبدیل این لیدها به خریدار، عبارتاند از:
- ارائۀ پیشنهادهای شخصیسازیشده: براساس رفتار و الگوی استفاده از محصول، ایمیل یا پیامک با پیشنهادات مناسب هر لید ارسال کنید؛ مثلاً ارتقا به پلن پیشرفته برای دسترسی به ویژگی خاصی که کاربر بارها سعی در استفاده از آن داشته است.
- برگزاری تورهای راهنمای محصول: کاربران را به جلسات زنده یا ضبطشدهای دعوت کنید که در آن ویژگیهای پیشرفتۀ محصولات یا آموزش خدمات، بهصورت عملی نمایش داده میشود و فرصت پرسش و پاسخ فراهم است.
- دسترسی به محتوای انحصاری: کتابچههای راهنما، مطالعات موردی و آموزشهای پیشرفته به PQLها ارائه دهید تا تصمیمگیری خرید برای آنها آسانتر شود.
- پیشنهاد ارتقا همراه با مزیت محدود: پیشنهاداتی مانند کد تخفیف در بازۀ زمانی محدود یا دریافت قابلیتهای اضافه بهصورت موقت، میتواند احساس فوریت ایجاد کند و نرخ تبدیل لیدهای واجد شرایط محصول به مشتریان شما را افزایش دهد.
لید جنریشن (Lead Generation) چیست؟
لید جنریشن به زبان ساده یعنی پیدا کردن افراد علاقهمند به محصولات یا خدماتتان و ترغیب آنها به اشتراکگذاری اطلاعات تماسشان با برند شما. این اطلاعات میتواند شامل ایمیل، شماره تماس، نام و حتی موقعیت شغلی یا نام شرکت مخاطبین باشد. در واقع، در فرآیند لید جنریشن، شما علاقۀ خام مخاطبین را تبدیل به یک سرنخ (Lead) میکنید؛ یعنی فردی که احتمال دارد در آینده مشتری شما شود.
به گفتۀ کارشناس بازاریابی، نیل پاتل، هدف اصلی از لید جنریشن، صرفاً جمعآوری تعداد زیادی از سرنخها نیست، بلکه تمرکز باید روی جذب لیدهای باکیفیت باشد؛ یعنی افرادی که نیاز واقعی به محصول شما دارند و احتمال تبدیل آنها به مشتری بالا است.
اهمیت لید جنریشن در بازاریابی چیست؟
لید جنریشن، دروازۀ ورود مشتریان جدید به کسبوکار است. بدون این فرآیند، عملاً جریان درآمد برند متوقف میشود. از طرف دیگر، تمرکز روی لیدهای واجد شرایط، باعث میشود تیم فروش انرژی و منابع خود را دقیقاً در جایی صرف کند که بیشترین بازدهی را برای کسبوکار شما دارد.
تولید (generation) مداوم لیدهای باکیفیت، نهتنها فروش را افزایش میدهد، بلکه زمینهساز ایجاد روابط بلندمدت با مشتریان وفادار، تثبیت و ارتقای هویت برند و رشد پایدار کسبوکار نیز خواهد بود.
مراحل انجام لید جنریشن
فرآیند لید جنریشن معمولاً در پنج مرحلۀ اصلی انجام میشود:
- جذب ترافیک (Attract)
- دریافت اطلاعات تماس (Capture)
- پرورش سرنخها (Nurture)
- ارزیابی و اولویتبندی لیدها (Qualify)
- تبدیل لید به مشتری (Convert)
در ادامه، این مراحل را بهطور کامل معرفی میکنیم.
مرحلۀ اول: جذب ترافیک برای تولید لید بازاریابی
اولین گام در لید جنریشن، جذب بازدیدکننده به وبسایت یا صفحات اجتماعی برند است. برای این کار میتوانید از روشهای مختلفی مانند موارد زیر، استفاده کنید:
- تبلیغات در گوگل (Google Ads) برای دستیابی سریع به کاربرانی که در حال جستوجوی محصولات مشابه هستند.
- بهینهسازی برای موتورهای جستوجو (SEO) برای معرفی صفحات وبسایت برند در نتایج گوگل.
- فعالیت در شبکههای اجتماعی مثل اینستاگرام، لینکدین یا توییتر با محتوای هدفمند.
- تبلیغات بنری یا ریتارگتینگ برای یادآوری برند به افرادی که قبلاً با شما تعامل داشتهاند.
- برگزاری رویدادهای آنلاین مانند وبینار یا لایو آموزشی برای جذب کاربران تخصصی.
متدهای مختلفی برای تبلیغات کسبوکار به شیوههای دیجیتال و سنتی وجود دارند که میتوانید با توجه به نیاز کسبوکار خود، بودجهای که مدنظر دارید و مخاطبان هدف، متدهای مناسب کسبوکار خود را انتخاب کنید.
مرحلۀ دوم: دریافت اطلاعات تماس برای تولید لید بازاریابی (Capture)
زمانی که مخاطب وارد سایت یا صفحۀ شما شد، باید به نحوی ترغیب شود که اطلاعات تماس خود را در اختیارتان قرار دهد. برای این کار، معمولاً چیزی به نام هدیۀ ارزشمند یا لید مگنت (Lead Magnet) به او ارائه میشود.
لید مگنت در بازاریابی چیست؟
لید مگنت (Lead Magnet) یا «آهنربای جذب سرنخ»، ابزاری در بازاریابی دیجیتال است که با ارائۀ یک محتوای ارزشمند، کاربران را ترغیب میکند تا اطلاعات تماس خود را در اختیار شما قرار دهند. این محتوا معمولاً بهصورت رایگان و در قالبهایی مثل کتاب الکترونیک، چکلیست انجام فرآیندهای گوناگون، قالبهای آماده یا ابزارهای قابل دانلود ارائه میشود. هدف اصلی لید مگنت، تبدیل بازدیدکنندگان وبسایت به لید بازاریابی و شروع یک رابطۀ هدفمند با آنها است.
لید مگنت برای دریافت اطلاع تماس از بازدیدکنندگان، ممکن است یکی از موارد زیر باشد:
- کتاب الکترونیکی (E-book) رایگان
- تخفیف اولین خرید
- تخفیف ثبتنام در وبینار مرتبط با برند
- دورۀ آموزشی رایگان دربارۀ خدمات کسبوکار
- ارسال رایگان محدود
- کتاب صوتی رایگان
- نظرسنجی و پرسشنامه
- نقلقول از مشتریان راضی برند
- و…
مرحلۀ سوم: پرورش سرنخهای بازاریابی (Nurture)
همهی لیدها فوراً آمادۀ خرید از شما نیستند. در واقع، بسیاری از آنها فقط در حال تحقیق یا مقایسۀ شما با برندهای مشابهاند. در اینجاست که پرورش لیدها اهمیت پیدا میکند.
با ارسال پیامک هدفمند، تولید مقالات آموزشی، ارائۀ مطالعات موردی یا پیشنهادات شخصیسازیشدۀ متمرکز بر مزیت رقابتی برندتان، میتوانید این لیدها را بهتدریج، به مرحلۀ خرید نزدیکتر کنید.
چرا برخی برندها همیشه یک قدم از رقبا جلوترند؟ راز موفقیت این برندها، در ایجاد مزیت رقابتی یا Competitive Advantage، با درک عمیق نیازهای مشتری، نوآوری مستمر و اجرای هوشمندانۀ استراتژیهای رقابتی نهفته است.
مرحلۀ چهارم: ارزیابی و اولویتبندی لیدها (Qualify)
لیدهای مختلف، از لحاظ آمادگی برای خرید، در مراحل متفاوتی قرار دارند. با استفاده از ابزارهایی مانند سیستم امتیازدهی لید (Lead Scoring)، میتوان تشخیص داد که کدام لیدها شانس بیشتری برای تبدیل شدن به مشتریهای وفادار شما را دارند.
عواملی مانند دفعات بازدید از سایت، میزان مشارکت در وبینار، تعداد کلیکهای لید روی لینکهای پیامک شده یا شغل و بودجۀ مشتری، میتواند در ارزیابیهای شما و امتیازدهی به انواع لید، نقش داشته باشد.
مرحلۀ پنجم: تبدیل لید به مشتری و خریدار محصول (Convert)
در نهایت، پنجمین مرحله از فرآیند لید جنریشن، تبدیل لیدهای واجد شرایط به مشتریان واقعی است. در این مرحله، ارتباط مستقیمتری با مخاطب برقرار میشود و تمرکز اصلی بر رفع آخرین تردیدها و تسهیل مسیر خرید است. برای مثال، اگر در حوزۀ فروش دورههای آنلاین فعالیت میکنید، میتوانید در این مرحله، به لیدهایی که تعامل بالایی نشان دادهاند، کد تخفیف محدودی ارائه دهید تا آنها را به اقدام نهایی تشویق نمایید.
نکات مهم در تبدیل لید بازاریابی به مشتری
- ارائۀ پیشنهاد شخصیسازیشده: پیشنهاد شما باید با نیازها و علایق لید هماهنگ باشد تا او را به پرداخت هزینۀ محصولات و خدمات شما ترغیب کند.
- پیگیری هوشمندانه: ارسال پیامک یادآوری، پیشنهادهای محدود زمانی یا جلسات مشاورۀ رایگان میتوانند محرک خوبی برای تشویق مشتری به خرید از برند شما باشند.
- ایجاد حس فوریت: پیشنهادهای تخفیفدار با زمان محدود یا نسخههای ویژه برای مشتریان احتمالی، به تصمیمگیری سریعتر لیدها برای خرید از شما کمک میکنند.
استراتژیهای لید جنریشن: تکنیکهای کاربردی برای جذب سرنخ بازاریابی
حال که متوجه شدید اهمیت لید جنریشن در بازاریابی چیست، بهتر است با انواع تکنیکهای تولید سرنخ بازاریابی آشنا شوید. این استراتژیهای کاربردی عبارتاند از:
لید جنریشن از خانه شروع میشود: صفحۀ اصلی وبسایت برند را بازبینی کنید
صفحۀ اصلی وبسایت (Homepage) شما معمولاً یکی از پربازدیدترین صفحات است؛ چه از طریق موتورهای جستجو، چه ارجاع از شبکههای اجتماعی، تبلیغات کلیکی یا سایر منابع. بنابراین، هر گونه ضعف یا بینظمی در این صفحه، ممکن است فرصتهای ارزشمند جذب سرنخ را از بین ببرد.
تکنیکهای افزایش اثربخشی صفحۀ اصلی
- بازنویسی تیتر و زیرتیترها به شکلی که مزیتهای کلیدی خدمات شما را بهوضوح منتقل کند.
- افزودن یک فراخوان واضح و جذاب به اقدام (CTA) در بالای صفحه.
- نمایش برجستۀ محتواهای پربازدید یا پرطرفدار (مثل مقالات پیشنهادی یا محصولات منتخب).
- بهرهگیری از نوار کناری (sidebar) برای معرفی سریعترین مسیر به محتوای ارزشمند یا پیشنهادهای ویژه.
اولین برخورد لیدها با برند، مهمترین است: ساختار صفحات فرود را بهینهسازی کنید
صفحات فرود (Landing pages) از اصلیترین نقاط تماس مخاطب با برند شما است. فرقی نمیکند که مخاطب را از طریق تبلیغات کلیکی، نتایج جستوجوی گوگل یا کمپینهای شبکههای اجتماعی جذب کرده باشید؛ اغلب، اولین برخورد کاربران با برند شما، در این صفحات رخ میدهد. بنابراین، کوچکترین ضعف در ساختار، محتوا یا دعوت به اقدام در صفحات فرود، ممکن است نرخ تبدیل شما را بهشدت کاهش دهد.
تکنیکهای بهینهسازی صفحۀ فرود برای افزایش لید جنریشن
- انجام تستهای A/B برای مقایسۀ عملکرد نسخههای مختلف تیتر، زیرتیتر، کال تو اکشن و محتوای دکمههای صفحه.
- تمرکز بر انتقال شفاف ارزش افزودۀ پیشنهادی در اولین اسکرول (Scroll) مخاطب.
- حذف حواسپرتیهای بصری و تمرکز بر یک هدف واحد در هر صفحه.
- استفاده از نظرات مشتریان یا لوگوی برندهای همکار برای افزایش اعتبار.
- نمایش فرم جذب لید در جایگاه مناسب با تعداد فیلدهای مناسب جهت دریافت اطلاعات تماس.
وظایف تیم لید جنریشن را جدی بگیرید: تیمهای بازاریابی و فروش را تفکیک کنید
یکی از اشتباهات رایج در بسیاری از کسبوکارها، محول کردن وظایف جذب لید و تبدیل لیدها به مشتری، به یک تیم واحد است. در حالی که این دو فرآیند، نیازمند مهارتها و ذهنیتهای متفاوتی هستند. برای ساخت یک قیف فروش پایدار، لازم است هر بخش از سفر مشتری توسط افراد متخصص در همان حوزه مدیریت شود.
چرا تفکیک تیم بازاریابی از تیم فروش مهم است؟
- تیم بازاریابی مسئول ایجاد آگاهی از برند، آموزش و برانگیختن علاقه در مخاطبان است.
- تیم فروش بر بستن قرارداد، مذاکره و افزایش درآمد متمرکز است.
- این تفکیک، موجب بهبود تجربۀ مشتری و افزایش نرخ تبدیل میشود.
- همکاری مداوم دو تیم، باعث تغذیۀ منظم فروش از لیدهای باکیفیت میشود.
- تفکیک نقشها، امکان بهینهسازی بهتر استراتژیهای هر تیم را فراهم میکند.
با کلمات درست، لید باکیفیت جذب کنید: مخاطبان با عناوین قوی جذبتان میشوند!
تیتر محتوای سایت، تبلیغات یا صفحۀ فرود، اولین نقطۀ تماس مخاطب با پیام برند شماست. در بسیاری از موارد، کاربر فقط تیتر را میخواند و بر اساس آن تصمیم میگیرد که کلیک کند یا بیتوجه، به فعالیت خود ادامه دهد. بنابراین، انتخاب واژگان در این بخش، بهویژه فعلهایی که به کار میبرید، نقشی حیاتی در جذب لید بازاریابی دارد.
حتی بهترین محتواهای تبلیغاتی نیز در صورتی که عنوان جذابی نداشته باشند، نمیتوانند به نرخ تبدیل مطلوب برسند. پس بهینهسازی عنوانها یکی از سادهترین و مؤثرترین راهها برای افزایش لید است.
راهکارهای بهینهسازی عناوین تبلیغاتی برای لید جنریشن
پیشنهاد میکنیم که برای افزایش نرخ کلیک و جذب سرنخهای بازاریابی بیشتر، از تکنیکهای زیر استفاده کنید:
- وضوح و صراحت به خرج دهید: مخاطب باید فوراً متوجه شود که محتوای بازاریابی شما، دقیقاً دربارۀ چیست؛ بنابراین، لازم است از ابهام و پیچشهای زبانی نامفهوم در نوشتن عنوان و تیتر، خودداری کنید.
- از اعداد و آمار استفاده کنید: عنوانهایی که شامل اعداد مشخصی هستند (مثلاً «7 راهکار برای...» یا «50٪ افزایش نرخ تبدیل با...»)، توجه لیدهای بیشتری را جلب میکنند.
- روی مزایا یا نتایج تمرکز کنید: عنوان را حول مزیتی که مخاطب دریافت میکند، طراحی کنید؛ مثلاً «چگونه با تغییر عنوانها، نرخ کلیک را 2 برابر کنیم».
- با لحن مناسب مخاطب هدف بنویسید: انتخاب لحن رسمی یا صمیمی باید بر اساس شناخت از پرسونای مخاطب هدف و مطابق نیازهای لیدهای بازاریابی انجام شود.
- تست A/B بگیرید: برای یافتن بهترین گزینه، چند عنوان را آزمایش کرده و بر اساس دادههای نهایی، تصمیم بگیرید.
اشتباهات رایج در لید جنریشن
در مسیر بازاریابی برای جذب لیدهای باکیفیت، بسیاری از کسبوکارها ناخواسته دچار اشتباهاتی میشوند که اثربخشی کمپینهای تبلیغاتی را کاهش میدهد. در ادامه، به 2 مورد از رایجترین خطاهای لید جنریشن و راهکارهایی برای اصلاح آنها میپردازیم:
اشتباه اول: اتکا به یک کمپین برای تولید لید
تصور کنید تمام تلاش بازاریابی شما در یک کمپین خلاصه شود؛ در این صورت، با کوچکترین تغییر در بازار یا رفتار مخاطبان، کل استراتژی لید جنریشن شما دچار اختلال میشود. به همین دلیل، برای دسترسی بهتر به مخاطبان و افزایش نرخ تبدیل، استفاده از استراتژیهای متنوع تبلیغاتی ضروری است؛ برای مثال:
- کمپینهای هدفمند و دستهبندیشده: با شناخت دقیق پرسونای مشتری، میتوانید پیامهای متفاوت و شخصیسازیشده برای جذب هر گروه از لیدهای بازاریابی طراحی کنید.
- کمپینهای موضوعمحور: تمرکز روی مسائل روز یا ترندهای صنعت کسبوکارتان، کمک میکند توجه مخاطبان بیشتری را جلب کنید.
- کمپینهای محصولمحور: با برجسته کردن ویژگیها یا مزایای خاص یک خدمت یا محصول، میتوانید نیازهای مشخص مشتریان و لیدها را هدف بگیرید.
اشتباه دوم: ارسال مستقیم لیدها به تیم فروش بدون پرورش آنها
یکی از اشتباهات مرسوم کسبوکارها هنگام لید جنریشن، این است که بلافاصله پس از دریافت اطلاعات تماس و بدون پرورش لید (Lead Nurturing)، لیدها به تیم فروش ارجاع داده میشوند؛ در حالیکه بیشتر این افراد هنوز آمادگی خرید ندارند.
طبق تحقیقات marketing science، فقط 5% از مخاطبان هدف شما در لحظۀ ثبت اطلاعات، قصد خرید دارند. بنابراین، ارجاع زودهنگام لید به تیم فروش یعنی از دست دادن 95% از فرصتهای بالقوه برای ایجاد روابط پایدار.
پرورش لید بازاریابی چیست؟ استراتژیهای مؤثر پرورش لید
پرورش لید به این معناست که با ایجاد ارتباط مستمر و ارائۀ محتوای ارزشمند، اعتماد مشتری را جلب کرده و او را برای تصمیمگیری نهایی آماده کنید.
روشهای کلیدی پرورش لید عبارتاند از:
- پرورش چندکاناله (Multi-Channel Nurturing): تعامل با مخاطب از طریق پیامک، ایمیل، شبکههای اجتماعی و محتوای شخصیسازیشده در وبسایت.
- پرورش مبتنی بر محتوا: ارسال مقالات، گزارشها یا مطالعات موردی بر اساس مرحلهای از سفر مشتری که لید در آن قرار دارد.
- امتیازدهی به لیدها و پرورش رفتاری (Lead Scoring): اولویتبندی لیدها بر اساس رفتارها و علایقشان و ارسال پیامک و ایمیل تبلیغاتی در زمان مناسب.
سخن آخر
توانایی جذب، پرورش و تبدیل سرنخهای بازاریابی به مشتریان وفادار، رمز بقای برندها است. با بهکارگیری راهکارهای ارائهشده در این مقاله، میتوانید ورودی قیف فروش خود را تقویت کرده و تجربهای هدفمند و باارزش برای مخاطبان کسبوکارتان بسازید.
هر لید یک فرصت بالقوه برای رشد است؛ فرصتی که با تعامل بهموقع، شناخت نیازها و ارائۀ ارزش واقعی، میتواند به یک رابطۀ تجاری پایدار با مشتری وفادار برندتان منجر شود.
در صورتی که سؤالی دربارۀ جذب لید، پرورش آن یا اجرای کمپینهای پیامکی برای افزایش نرخ تبدیل دارید، از طریق بخش نظرات با ما در ارتباط باشید یا با تیم فروش ما به شمارۀ 02163404 داخلی 1، تماس بگیرید.
سوالات متداول
- لید (Lead): یعنی یک مخاطب علاقهمند که ممکن است تبدیل به مشتری شما شود.
- لید جنریشن (Lead Generation): یعنی فرآیند جذب و جمعآوری این مخاطبان علاقهمند برای کسبوکارتان.