تا‌به‌حال برایتان پیش آمده وقتی دارید با مرورگرتان در اینترنت به گشت‌و‌گذار می‌پردازید پیامی گوشه نمایشگرتان ظاهر شود؟ پیامی که مربوط به هیچکدام از پیام‌رسان‌ها یا نرم‌افزارهای شما نیست! از خودتان پرسیده‌اید که این پیام‌ها از کجا سر و کله‌شان پیدا می‌شود؟ در دنیای اینترنت به این گونه پیام‌ها، پوش نوتیفیکیشن (Push notification) می‌گویند. با ما همراه باشید تا سر از رمز و راز این پیام‌ها دربیاوریم! در این مطلب نکات بسیار مهمی را دربارۀ نحوۀ ساختن پوش نوتیفیکیشن، بایدها و نبایدها و غیرفعال کردن آن گفته می‌شود.
پوش نوتیفیکیشن چیست؟
پوش نوتیفیکیشن نوعی پیام پاپ آپ (pop–up) است که هرجا مرورگری باز باشد، فرقی نمی‌کند که با موبایل باشید یا کامپیوتر شخصی، سر و کله‌اش پیدا می‌شود. البته پوش نوتیفیکیشن مرورگرها تفاوت‌هایی با نوتیفیکیشن درون‌برنامه‌ای دارد. اعلان‌های مربوط به پوش نوتیفیکیشن مرورگرها تا وقتی که مرورگر شما باز باشد به سراغتان می‌آیند؛ اما نوتیفیکیشن درون‌برنامه‌ای فقط زمانی نشان داده می‌شود که از اپلیکیشن استفاده می‌کنید. پوش نوتیفیکیشن یک روش سریع، مستقیم و خودکار برای برقراری ارتباط سایت و کاربرانش است.
پوش نوتیفیکیشن در دنیای دیجیتال مارکتینگ، مبحث تازه و نوپایی هست. این روش بازاریابی نسبت به روش‌های دیگر سابقۀ کمتری دارد. هرچند چند سالی از ورود این اعلان‌ها به دنیای اینترنت می‌گذرد ولی کارشناسان دیجیتال مارکتینگ هنوز در حال کشف کاربردهای جدیدی برای پوش نوتیفیکیشن هستند. نکته‌ای که همه کارشناسان به آن ایمان دارند این است که پوش نوتیفیکیشن باعث افزایش تعامل و نگهداری کاربران می‌شود و بازدید مجدد کاربران را بیشتر می‌کند.
پیام Opt-in چیست؟
یکی از مهم‌ترین نکات در پوش نوتیفیکیشن، پیام‌های Opt–in هستند. حالا این پیام Opt-in چیست و چرا اینقدر اهمیت دارد؟ اولین پیامی یا اعلانی که یک سایت برای شما ارسال می‌کند Opt-in نام دارد. همان پیامی که از شما می‌پرسد «آیا می‌خواهید از این سایت نوتیفیکیشن دریافت کنید؟» و دو گزینه موافقم و مخالفم در اختیار شما قرار می‌دهد. این پیام در حقیقت گرفتن تاییده از شما برای ارسال پوش نوتیفیکیشن است. اگر با آن موافقت کنید در ادامه سفرتان در آن سایت، نوتیفیکیشن‌های مختلفی دریافت می‌کنید و اگر مخالفت کنید دیگر پوش نوتیفیکیشن‌ها کاری به کارتان ندارند!
برای همین است که این پیام مهم است. باید در انتخاب متن آن دقت زیادی به خرج دهید تا مخاطب را برای دیدن پیام‌های بیشتر ترغیب کنید. متن دکمه‌ها را هم از یاد نبرید و به یک Okay و Cancel اکتفا نکنید! نکته دیگر این است که این پیام چه زمانی برای کاربر نمایش داده شود؛ همان ابتدای ورود یا بعد از مدتی ماندن کاربر در سایتتان. اگر این نکات را به‌خوبی رعایت کنید هم تجربه کاربری خوبی برای کاربران فراهم می‌کنید و هم می‌توانید بعد از گرفتن تایید آنها، از مزایای پوش نوتیفیکیشن بهرمند شوید.
حالا بیایید انواع پوش نوتیفیکیشن را باهم بررسی کنیم.
انواع پوش نوتیفیکیشن
3 نوع مختلف از Push Notification وجود دارد: پوش نوتیفیکیشن وب (Web Push Notifications)، پوش نوتیفیکیشن دسکتاپ (Desktop Push Notifications) و پوش نوتیفیکیشن اپلیکیشن موبایل (Mobile App Push Notifications). حالا با جزئیات بیشتری به توضیح این 3 نوع می‌پردازیم:
- پوش نوتیفیکیشن وب: با استفاده از این پوش نوتیفیکیشن می‌توانید هر پیامی که بخواهید را برای کاربران دسکتاپ یا موبایل ارسال کنید؛ حتی زمانی که آنها روی سایت شما نیستند! برای این کار نیازی به نصب هیچ نرم‌افزاری نیست، فقط باید رضایت کاربر را از او بگیرید که آن هم کار سختی نیست و با یک پیام پاپ آپ و یک کلیک، شدنی است. این اعلان‌ها برای افزایش تعامل (engagement) کاربران و ترغیب آنها برای بازگشت به سایت استفاده می‌شود. کارشناسان دیجیتال مارکتینگ برای بهبود عملکرد سایت حساب ویژه‌ای روی وب پوش نوتیفیکیشن باز می‌کنند.
ساختن وب پوش نوتیفیکیشن هم کار سختی نیست. اگر آشنایی مقدماتی با کدنویسی و توسعۀ وب‌سایت داشته باشید به‌راحتی می‌توانید برای سایتتان وب پوش بسازید. برای همین است که این نوع از پوش نوتیفیکیشن‌ها بسیار کاربردی و محبوب هستند.
- دسکتاپ پوش نوتیفیکیشن: برخلاف وب پوش نوتیفیکیشن، نسخه دسکتاپی آن فقط روی دسکتاپ کاربر ظاهر می‌شود. این‌ها همان اعلان‌هایی هستند که هرازچندگاهی در گوشه دسکتاپ ظاهر می‌شوند. این نوع پوش نوتیفیکیشن عمدتاً به وسیله نرم‌افزارهایی که روی سیستم‌تان نصب کردید بوجود می‌آیند و هدفشان جذب مشتری و ایجاد تعامل بیشتر است. باز هم برخلاف وب پوش، ساخت و راه‌اندازی این نوع نوتیفیکیشن سخت‌تر است.
- پوش نوتیفیکیشن موبایل: نوع آخر پوش نوتیفیکیشن، اعلان‌هایی است که توسط اپلیکیشن‌هایی که روی تلفن همراه خود نصب کردید برایتان ارسال می‌شوند. هدفشان هم ترغیب کاربران برای استفاده بیشتر از اپلیکیشن است.
چرا باید از پوش نوتیفیکیشن استفاده کنیم؟
با توجه به آمار، میزان مشارکت کاربران با استفاده از پوش نوتیفیکیشن نسبت به ابزارهای دیگر دیجیتال مارکتینگ افزایش بیشتری دارد. برای مثال پوش نوتیفیکیشن نسبت به ایمیل مارکتینگ 4 تا 8 برابر بیشتر کاربران را به تعامل با وب‌سایت شما ترغیب می‌کند. همین ویژگی باعث می‌شود پوش نوتیفیکیشن‌ها یکی از قدرتمندترین کانال‌های دیجیتال مارکتینگ باشند! البته دلایل بیشتری هم برای استفاده از این فناوری جدید دیجیتال مارکتینگ هستند:
حق انتخاب!
بله درست است؛ حق انتخاب برای کاربران بسیار مهم است. با استفاده از پوش نوتیفیکیشن این امکان را به کاربران می‌دهید تا انتخاب کنند می‌خواهند از طرف سایت شما برایشان اعلان ارسال شود یا نه! این مزیت بزرگی است، چراکه به انتخاب کاربران احترام می‌گذارید و مثل روش‌های دیگر تبلیغاتی مخاطب را هدف سیل بی‌شمار تبلیغات ناخواسته قرار نمی‌دهید.
آمار گرفتن!
بسیاری از کسب و کارها آمار درستی از بازدیدکنندگان سایت خودشان ندارند یا بهتر بگوییم اطلاعات درستی از کاربرانشان ندارند. دلیل این هم ساده است. کاربران معمولاً علاقه‌ای به پر کردن فرم‌های اطلاعاتی ندارند و با دیدن این سوالات سریع پا به فرار می‌گذارند. اما با پوش نوتیفیکیشن می‌توانید به‌راحتی و بدون مجبور کردن کاربر به پرکردن فرم خاصی، آنها را با سایت درگیر کنید و اطلاعاتی که می‌خواهید را بدست آورید.
بازگشت همه به سوی ماست!
فرض کنیم که شما با روش‌های سئو یا تبلیغات توانستید مخاطبانتان را به سمت سایت هدایت کنید، حالا چگونه آنها را مجاب کنید که به سایتتان بازگردند؟ این سوال بسیار مهمی است و بخش زیادی از کار یک وب‌مستر همین است. یکی از بهترین روش‌های بازگرداندن مخاطب همین پوش نوتیفیکیشن است. برای این کار می‌توانید پیام‌های جذاب و سرگرم‌کننده و در عین حال قابل کلیک را در زمان‌های خاص برای مخاطبانی که به سایت شما آمده‌اند ارسال کنید تا آنها را از هرجای مرورگرشان به سمت سایت خودتان بکشانید! مثلاً می‌توانید پیشنهادهای شگفت‌انگیز را از این راه ارسال کنید یا مقالات مفیدی را به آنها پیشنهاد دهید.
مطلب سئو چیست؟ و چه اصولی دارد؟ را از دست ندهید!
زمان در دست توست!
اگر شما هم به عنوان یک کارشناس دیجیتال مارکتینگ فعالیت می‌کنید حتماً اهمیت زمان در این کار را متوجه شده‌اید. برای یک لحظه زمانی که برای نوشتن یک خبرنامه، مقاله یا ایمیل تبلیغاتی صرف می‌شود توجه کنید. حالا آن را با یک پوش نوتیفیکیشن مقایسه کنید؛ می‌بینید که چقدر زمان کمتری می‌برد؟! البته نباید خیلی هم در نوشتن آنها بی‌تفاوت باشید. درست است که متن این پیام‌ها به مراتب کوتاه‌تر است ولی اهمیت آنها اگر بیشتر نباشد کمتر هم نیست.
بی‌نیازی به اپلیکیشن موبایل!
با استفاده از پوش نوتیفیکیشن می‌توانید بدون سرمایه‌گذاری برای ساخت اپلیکیشن اندروید و آیاواس به‌راحتی برای مخاطبانتان پیام بفرستید؛ نتیجه کار دقیقاً مانند نوتیفیکیشن‌های اپ‌های موبایلی است. فقط کافیست کاربر گوشی داشته باشد که از کروم یا فایرفاکس پشتیبانی کند که این هم این روزها مشکل بزرگی نیست.
نکاتی که قبل از ساختن پوش نوتیفیکیشن باید بدانید!
حالا که با پوش نوتیفیکیشن آشنا شدید و مزایای استفاده از آن را دانستید وقت آن است که نکاتی را به شما بگوییم که قبل و بعد ساختن این پیام‌ها باید رعایت کنید. باید بدانید که پوش نوتیفیکیشن یک پیام ساده نیست و نباید به‌راحتی از کنار آن عبور کنید. در حقیقت این اعلان‌ها مثل یک شمشیر دولبه هستند؛ اگر به‌درستی استفاده شوند وب‌سایت شما را از این رو به آن رو می‌کنند و بازدید و نرخ تعامل آن را بالا می‌برند و اگر در فرستادن آنها دقت لازم را به خرج ندهید تاثیرات مخربی برای شما و وب‌سایتتان به همراه خواهند داشت!
- در مکان مورد نیاز حاضر باشید!
اولین نکته‌ای که به آن می‌پردازیم موقعیت جغرافیایی کاربر است. سعی کنید در ساختن پوش نوتیفیکیشن، فرقی نمی‌کند نسخه وب یا اپلیکیشن موبایل، از موقعیت کاربر نهایت استفاده را ببرید. این کار باهث می‌شود پیام شما برای کاربر کاربردی‌تر و منطقی‌تر به نظر برسد. یکی از تکنولوژی‌هایی که در این زمینه می‌توانید از آن کمک بگیرید ژئوفنسینگ است. این را با پوش نوتیفیکیشن ادغام کنید تا بتوانید با توجه به موقعیت کاربران، برایشان پیام بفرستید.
بگذارید یک مثال برایتان بزنیم. فرض کنید که شما یک رستوران زنجیره‌ای در چند شهر ایران دارید. یکی از مشترکین شما که در یزد زندگی می‌کند تصمیم می‌گیرد برای سفر کاری به شیراز برود. وقتی لوکیشن این فرد از یزد به شیراز تغییر می‌کند می‌توانید در یک پوش نوتیفیکیشن آدرس شعبه شیراز رستوران خودتان را برای او بفرستید و او را از آخرین پیشنهادات و تخفیف‌های جذابتان باخبر کنید. آیا این جذاب نیست که همچین تکنولوژی وجود دارد و شما می‌توانید به راحتی از آن برای بهبود کسب و کارتان استفاده کنید؟!
- محتوای خوب؛ رمز موفقیت!
هرگز تاثیر یک محتوای خوب و کاربردی را دست کم نگیرید! اگر مطلبی که به کاربران پیشنهاد می‌دهید ارزشمند و مفید باشد قطعاً او را جذب می‌کند. پس هوشمندانه عمل کنید. با تحلیل داده‌هایی که از تجربه کاری کاربرانتان دارید سعی کنید سوالات و نیازهای آنها را پیدا کنید و با پوش نوتیفیکیشن به آنها اعلام کنید که جواب سوالشان را می‌دانید. دقیق و مختصر بنویسید. به جای سرهم کردن کلمات زیبا و فریبنده کنار هم، سعی کنید با کمترین کلمات بیشترین اطلاع‌رسانی را داشته باشید.
- بشتابید! بشتابید!
اگر جشنواره‌ای در پیش دارید یا قصد دارید برای مدت محدود تخفیف ویژه‌ای برای برخی محصولات در نظر بگیرید، آن را از طریق پوش نوتیفیکیشن اطلاع دهید. حس موقعیت اورژانسی را برای مخاطب القا کنید تا او را به کلیک روی پیام شما ترغیب کند!
- شبکه‌های اجتماعی را فراموش نکنید!
سعی کنید در همه شبکه‌های اجتماعی مربوط به کارتان، حضور فعالی داشته باشید و شبکه‌ای از مخاطبان فعال بسازید. حالا که این شبکه را دارید در بیوی پیجتان لینک صفحه‌ای از سایتتان را بدهید که Opt-in را در آن فعال کردید. اینجاست که می‌توانید با طراحی پوش نوتیفیکیشن‌ها جذاب، تعامل کاربرانتان را با وب‌سایت بالا ببرید.
- پیام درست بفرستید!
دست شما برای ارسال پیام با پوش نوتیفیکیشن باز است. می‌توانید اطلاع‌رسانی کنید، پیام‌های زمان‌بندی شده بفرستید یا صرفاً نکته‌ای را یادآوری کنید. با تست A/B، خواسته‌ها و علایق کاربرانتان را بررسی کنید تا بهترین محتوا را در اختیار آنان قرار دهید. این نکته بسیار مهمی است چراکه باید پیام‌هایی ارسال کنید که برای کاربران جذاب باشد و به کارشان بیاید. نکته دیگری که باید به آن توجه کنید نوع محصول و خدماتی است که ارائه می‌دهید. پوش نوتیفیکیشن شما باید با کار شما هم‌خوانی داشته باشد.
- شخصی‌سازی کنید
مشخص شده است که پیام‌هایی که به صورت مشترک برای همه ارسال می‌شود منجر به تعامل کمتری می‌شود. وقتی کاربر احساس کند که پیامی که برای او فرستادید مخصوص اوست، ارتباط بیشتری با شما برقرار می‌کند و شما یک قدم از بقیه جلوتر خواهید بود! مخاطبان خودتان را دسته‌بندی کنید تا بهتر بتوانید محتوای شخصی‌سازی شده برای آنها تولید کنید.
- ورود و خروج آسان
پوش نوتیفیکیشن‌ها پیام‌هایی هستند که بدون اجازه کاربران راه به جایی نمی‌برند. پس باید راه ورودی و خروجی همیشه برای کاربران در دسترس و آسان باشد. پیام Opt-in مهم‌ترین اعلانی هست که برای کاربران ارسال می‌شود و محتوای آن باید آنقدر خوب باشد تا کاربران را به دریافت پوش نوتیفیکیشن ترغیب کند. از سوی دیگر کاربران شما باید بتوانند هروقت که دوست داشتند از دریافت این پیام‌ها انصراف دهند. پس برای Opt-out هم باید استراتژی درستی داشته باشید.
- تعداد کلمات در پوش نوتیفیکیشن
همانطور که گفتیم تعداد کلمات و نحوه بیان آن برای درگیر کردن کاربر بسیار مهم است. تعداد کلمات نباید بیش از حد زیاد باشد و باید بتوانید با کمترین حرف، بیشترین مفهوم را برسانید. یک اصل کلی در این زمینه وجود دارد که هرچه تعداد کلمات بیشتر شود نرخ کلیک کاهش می‌یابد.
| تعداد کلمات | کمتر از 10 | 11 تا 20 | بیشتر از 20 |
| نرخ کلیک | 8.8 درصد | 4.9 درصد | 3.2 درصد |
اشتباهات رایج در ساخت و ارسال پوش نوتیفیکیشن
پوش نوتیفیکیشن یک ابزار فوق‌العاده مفید و کارآمد برای جذب مخاطب و افزایش تعامل آنهاست؛ البته تا وقتی که درست استفاده شوند! اگر در ساخت کمپین با ابزار تمام نکات را رعایت کنید نتیجه کار عالی خواهد بود. اما بعضی مواقع اشتباهات ریز و درشتی باعث می‌شود پوش نوتیفیکیشن نه‌تنها نتیجه مثبت نداشته باشد بلکه باعث ریزش مخاطب و بازدید سایت یا اپلیکیشن شما شود. در ادامه چند اشتباه رایج در این زمینه را برایتان آورده‌ایم:
- ارسال بیش از اندازه پوش نوتیفیکیشن
- خودکار نبودن پوش نوتیفیکیشن
- ارسال اسپم‌گونه پیام‌ها
- شخصی‌سازی نکردن اعلان‌ها
- آنالیز نکردن همه معیارها
در ادامه بایدها و نبایدهای پوش نوتیفیکیشن را در جدولی برایتان آورده‌ایم:
| بایدها | نبایدها |
| برنامه‌ریزی اعلان‌ها با توجه به منطقه جغرافیایی و زمانی | تبدیل کردن پوش نوتیفیکیشن به اسپم با ارسال بیش از اندازه آن |
| آزمایش کردن انواع مختلف پیام‌ها و اعلان‌ها | بمباران مخاطبان با پیام در ساعات غیرعادی |
| تقسیم‌بندی مخاطبان و ارسال پیام‌های شخصی سازی شده | فریب دادن مخاطبین با طعمه‌های قابل کلیک |
| آنالیز رفتار کاربران روی سایت و اپلیکیشن و دانستن علایق آنها | غرق کردن مخاطبان در سیل پیام‌های بی‌ارزش |
| محتوای ساده، کوتاه و دقیق | ارسال پیام‌های تکراری برای مخاطبان |
| استفاده از عکس، لینک و ویدئو در اعلان برای ایجاد تعامل بیشتر | ارسال بی‌هدف پوش نوتیفیکیشن بدون تعریف کردن هدف آن |
غیرفعال کردن پوش نوتیفیکیشن
در آخر می‌مخواهیم به شما آموزش دهیم چطور پوش نوتیفیکیشن را در مرورگر کامپیوتر یا موبایل غیرفعال کنید. اول از همه مرورگر گوگل کروم را بررسی میکنیم و در ادامه غیرفعال کردن این اعلان‌ها در اندروید و آیاواس را آموزش می‌دهیم.
غیرفعال کردن پوش نوتیفیکیشن در گوگل کروم
روش کار بسیار ساده است. در فضای مرورگر روی سه نقطه بالای صفحه کلیک کنید و در منوی باز شده Setting را انتخاب کنید.
در صفحه جدید و در بخش Privacy and security گزینه Site Setting را انتخاب کنید تا وارد تنظیمات سایت شوید.
حالا در بخش Permissions روی Notifications کلیک کنید.
در این قسمت می‌توانید Sites can ask to send notifications را غیرفعال کنید تا دیگر از هیچ سایتی پوش نوتیفیکیشن دریافت نکنید.
اگر هم می‌خواهید بعضی از سایت‌ها را وارد لیست سیاه خودتان کنید در لیست پایین سایت را انتخاب کنید و تصمیم بگیرید که با آن چکار کنید! همین تنظیمات را می‌توانید برای بخش Location هم انجام دهید تا اجازه گرفتن موقعیت را به سایت‌ها ندهید.
غیرفعال کردن پوش نوتیفیکیشن در اندروید
برای غیرفعال کردن پوش نوتیفیکیشن یک برنامه کافیست وقتی نوتیفیکیشن آن روی نوار اعلان شما ظاهر شد، دستتان را روی آن اعلان نگه دارید. حالا بسته به نسخه اندروید یکی از حالات زیر اتفاق می‌افتد:
- ظاهر شدن علامت i؛ با لمس این گزینه وارد تنظیمات نوتیفیکیشن آن برنامه شوید.
حالا گزینه Block را انتخاب کنید تا دیگر هیچ نوتیفیکیشنی از این برنامه برای شما ارسال نشود.
- ظاهر شدن کلیدی که با روشن و خاموش کردن آن می‌توانید بدون رفتن به تنظیمات پوش نوتیفیکیشن را غیرفعال کنید.
- ظاهر شدن علامت چرخ‌دنده که در این حالت، مثل حالت اول با لمس آن وارد تنظیمات می‌شوید و می‌توانید نوتیفیکیشن را خاموش کنید.
غیرفعال کردن پوش نوتیفیکیشن در آیفون
این یکی هم بسیار ساده است. کافیست وارد تنظیمات (Settings) شوید و Notification را لمس کنید. حالا به پایین صفحه بیایید تا لیست اپلیکیشن‌ها برایتان نمایش داده شود. اپلیکیشنی که می‌خواهید نوتیفیکیشن آن را غیر فعال کنید انتخاب کنید و از کلید بالای صفحه (Allow Notifications) برای خاموش و روشن کردن نوتیفیکیشن اپلیکیشن استفاده کنید.
سخن آخر
در این مطلب سعی کردیم تمام نکات مربوط به پوش نوتیفیکیشن را برایتان یک جا جمع کنیم. نکاتی که هم به کار وب‌مسترها و توسعه‌دهندگان سایت و اپلیکیشن می‌آید و هم کاربرانی که می‌خواهند بدانند پوش نوتیفیکیشن چیست و چگونه آن را غیرفعال کنند. مدیران سایت هم با نکاتی که گفتیم می‌توانند فرق بین یک پوش نوتیفکیشن خوب از بد را تشخیص دهند و تجربه کاربری بهتری برای مخاطبانشان به ارمغان بیاورند.
