اهمال‌ کاری چیست و چطور باید با آن مقابله کنیم؟

حتماً برای شما هم پیش آمده بگویید از هفته بعد باشگاه می‌روم، فردا پروژه‌ام را پیش می‌برم یا رژیم غذایی را از شنبه شروع می‌کنم. این‌ موارد و بسیاری از مثال‌های دیگر، نمونه‌ای هستند از رفتارهایی که هرروز در زندگی‌مان اتفاق می‌افتد. رفتارهایی که به نام اهمال ‌کاری شناخته می‌شوند.

اهمال‌ کاری چالشی است که همه ما حداقل یک‌بار با آن مواجه شدیم. می‌توانیم بگوییم از زمانی که نسل ما انسان‌ها به وجود آمده است، مدام با تعویق انداختن امور مهم زندگی‌مان رو‌به‌رو هستیم. در این مواقع همواره تلاش کردیم تا اوضاع را تغییر داده و بر این وضعیت غلبه کنیم. اگر موفق بودیم که احساس پیروزی و رضایت داشتیم، در غیر این صورت احساس ضعف ما را فرا گرفته است. در این مطلب سعی داریم با اهمال‌ کاری، دلایل آن، نحوۀ شناخت و غلبه‌بر آن آشنا شویم و سعی کنیم که لحظات اندک غلبه‌بر آن را به اتفاقی متداول در زندگی خودمان تبدیل کنیم.

اهمال ‌کاری چیست؟

همۀ ما کارها را به تعویق می‌اندازیم، اما اهمال‌کاران به شکلی وصف‌ناپذیر به این رفتار عادت دارند. اگر توانایی تشویق خودمان به انجام کارهای پراهمیت را نداریم دچار اهمال‌کاری شده‌ایم. در واقع قرن‌هاست که دچار اهمال‌ کاری شده‌ایم. بنابراین می‌توان گفت این مشکل زمان ندارد. در واقع، فلاسفه یونان باستان سقراط و ارسطو هم با آن مواجه شده بودند و اتفاقاً کلمه‌ای را هم برای توصیف این رفتار خاص ابداع کرده‌اند.

Akrasia به وضعیتی گفته می‌شود که ما برخلاف صلاح خودمان رفتار می‌کنیم. ما می‌دانیم که در این لحظه بهتر است تا کار دیگری را انجام دهیم، اما وقت خودمان را با کاری بی‌مورد پر می‌کنیم. امروز بررسی‌ها نشان می‌دهد که آکرژیا به نوعی همان اهمال‌ کاری است.

حالا با هم تعریف اهمال ‌کاری را می‌خوانیم:

به عمل به تاخیر انداختن یا به تعویق انداختن یک کار یا چند کار مهم اهمال‌کاری گفته می‌شود. هرچه که آن را بنامیم، این عارضه نیرویی است که ما را از انجام کاری که باید انجام دهیم دور می‌کند.

چرا اهمال ‌کاری می‌کنیم؟

در این بخش سعی داریم عاملی را که در مغز ما باعث اهمال‌کاری می‌شود، بررسی کنیم. تحقیقات روانشناسی رفتاری، وجود عنصری با نام «تناقض زمانی» را، عاملی برای این اتفاق می‌داند. این تحقیقات فاش کرده علی‌رغم اینکه دوست داریم کارها را به موقع انجام دهیم اما متاسفانه این عامل باعث می‌شود نتوانیم به درستی پیش برویم. در واقع تناقض زمانی باعث می‌شود مغز ما سیستم پاداش لحظه‌ای را نسبت به پاداش‌های آینده در اولویت قرار داده و آن‌ها را ترجیح دهد.

بهترین راه برای درک این موضوع این است که تصور کنیم دو تفکر داریم: تفکر مربوط به حال حاضر و تفکر مربوط به آینده. وقتی برای خود اهدافی مثل از دست دادن وزن یا یادگیری یک زبان تعیین می‌کنیم در واقع برای آینده نقشه می‌کشیم. محققان دریافته‌اند وقتی برای آینده نقشه می‌کشیم مغز ما در می‌یابد که به دنبال پاداش‌های طولانی مدت هستیم. اما مغز تصمیم می‌گیرد به دنبال پاداش آسان و کوتاه مدت برود. بنابراین اهمال‌کاری اتفاق می‌افتد.

در واقع می‌توانیم بگوییم که تفکر مربوط به آینده می‌تواند اهدافی را در نظر بگیرد، اما این تنها تفکر مربوط به حال حاضر است که می‌تواند برای رسیدن به این اهداف اقداماتی را انجام دهد. تفکر مربوط به آینده می‌خواهد بدنی سالم و روی فرم داشته باشد، اما تفکر مربوط به حال حاضر دونات می‌خواهد!

همه ما می‌دانیم برای اینکه بیمار نشویم نیاز داریم تا غذای سالم بخوریم، اما چون بیماری در طولانی مدت اتفاق می‌افتد تفکر مربوط به حال حاضر ما رژیم غذایی سالم را به بعد موکول کرده و به دنبال لذت آنی می‌رود.

همین اتفاق وقتی که شب‌ها با انگیزه ایجاد تغییرات بزرگ در روز بعد سر بر بالین می‌گذاریم رخ می‌دهد. در واقع وقتی روز بعد از خواب بیدار می‌شویم مغز ما به الگوهای قدیم بازگشته و آسان‌ترین و روتین‌ترین رفتارهایمان را پیش می‌گیریم. چنین اهمال ‌کاری‌هایی در زندگی ما بسیارند.

کمال‌طلبی دلیل دیگری برای اهمال‌ کاری

گاهی اوقات می‌خواهیم کاری را به بهترین شکل ممکن انجام دهیم، بنابراین احساس می‌کنیم زمان لازم برای انجام آن کار را نخواهیم داشت و آن را به زمانی موکول می‌کنیم که زمان کافی را داشته باشیم. اما متاسفانه با توجه به مشغله‌هایی که داریم این زمان هیچ‌وقت به دست نیامده و کار حتی با کیفیت متوسط هم انجام نمی‌شود، زیرا کمال‌گرایی ما باعث شده اصلاً آن کار را انجام ندهیم و دچار نوعی اهمال ‌کاری شویم.

مدیریت زمان و برنامه‌ریزی نامنعطف دلیل دیگری برای اهمال ‌کاری

بعضی اوقات پیش می‌آید که بیش از حد در برنامه‌ریزی و مدیریت زمان خود افراط می‌کنیم. این برنامه‌ها معمولاً طوری تنظیم می‌شوند که با انرژی و توانمان به‌خوبی سازگاری ندارند اما به دلیل سختگیری در مدیریت زمان و عدم انعطاف آن‌ها به تاخیر چندساعته برای آ‌ن‌ها قائل نیستیم. بنابراین به کلی انجام آن‌ها را کنار گذاشته و به اهمال‌ کاری دچار می‌شویم.

 عدم توانایی در کنترل خود دلیل دیگری برای اهمال ‌کاری

یکی دیگر از دلایل اهمال ‌کاری عدم توانایی در کنترل خود است. ما به‌صورت ذاتی نمی‌توانیم در برابر لذت‌ها و پاداش‌های آنی مقاومت کنیم و برای رسیدن به اهداف طولانی مدت و مشکل آینده تلاش کنیم.

رویاپردازی و اهمال‌ کاری

اگر بیش از حد تصمیمات رویایی می‌گیریم و به نتایج حاصل از آن تصمیمات فکر می‌کنیم و درباره آن رویاپردازی می‌کنیم، به احتمال زیاد دیگر زمان برای انجام کارها و به سرانجام رساندن آن‌ها نداریم. یکی از دلایل اهمال ‌کاری، رویاپردازی بیش از حد است که باعث می‌شود از واقع‌بینی درباره توانایی‌هایمان غافل شده و به دلیل نرسیدن به کیفیت رویایی خود، کارها را انجام ندهیم.

مغز ما با چه توجیهی به اهمال ‌کاری ادامه می‌دهد؟

پیش‌بینی اینکه در آینده چه احساسی داریم کاری بسیار مشکل است. به این مهارت پیش‌بینی موثر می‌گویند. بیش‌تر افراد در این مهارت ضعف دارند. ضعف در این مهارت یکی از عللی است که باعث می‌شود این مشکل در ما نهادینه شده و مرتب تکرار شود.

حتما بخوانید: تبلیغات پیامکی در چناران + قابلیت‌ها و کاربردها

وقتی که ورزش امروز خود را انجام نمی‌دهیم احساسی بد پیدا می‌کنیم. اما سریعاً به این فکر می‌افتیم که حتماً فردا با جدیت برنامه ورزشی خود را انجام خواهیم داد. در واقع با این کار دچار یک پیش‌بینی غلط شده‌ایم. این پیش‌بینی باعث می‌شود احساس بدی برای اهمال کاری امروز خود نداشته و این چرخه منفی را با حسی مثبت ادامه دهیم.

اهمال ‌کارها دقیقاً چه ویژگی‌هایی دارند؟

تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که این رفتار را پی می‌گیرند ارزش‌های متفاوتی نسبت به دیگر افراد دارند. در این تحقیقات گفته شده چنین افرادی لذت‌های شخصی را به‌عنوان یکی از اولویت‌های اولیه خود قرار داده و بیش‌تر کارهایی را می‌کنند که از انجامش لذت می‌برند نه کارهایی که دیگران به آن‌ها محول کردند.

مهم‌ترین ویژگی‌های اخلاقی اهمال‌ کاران عبارتند از:

• اعتماد به نفس پایین
• رفتارهای واکنشی و بدون تفکر
• عزت نفس پایین
• رنجور بودن و عصبی بودن
• عدم تمایل به همکاری و کار گروهی

چرا باید با اهمال‌ کاری بجنگیم؟

اهمال‌ کاری یکی از بزرگ‌ترین موانع بر سر راه گرفتن تصمیمات درست، موفقیت و حرکت به سمت زندگی رویایی‌مان است. تحقیقات نشان می‌دهد، حسرت انسان‌ها بیش‌تر از جانب کارهایی است که انجام نداده‌اند نه کارهایی که به‌طور اشتباه انجام داده‌اند. در واقع می‌توانیم بگوییم که تلخی و حسرت فرصت‌های از دست رفته مدت زمان بیش‌تری با ما می‌ماند. گاهی اوقات شانس‌ها بسیار به ما نزدیک هستند، اما ما با غفلت از کنار آن‌ها عبور می‌کنیم و فرصت را از دست می‌دهیم.

اهمال‌ کاری با تنبلی چه تفاوتی دارد؟

واضح است که اهمال‌ کاری، با تنبلی متفاوت است. اهمال‌کاران در اغلب اوقات انجام کارها را به تعویق میندازند و آن را به لحظات آخر موکول می‌کنند. اما افراد تنبل اصلاً هیچ کاری انجام نمی‌دهند. در واقع تنبل‌ها با اینکه هیچ کاری نمی‌کنند هیچ مشکلی ندارند، اما اهمال‌کاران دوست دارند مثبت پیش رفته و پیشرفت کنند، اما توانایی مجبور کردن خود را به انجام به موقع کارها ندارند.

چگونه بر اهمال ‌کاری غلبه کنیم؟

این عادت هم مثل دیگر عادات بد قابل ترک کردن است. اما برای اینکه بتوانید بر این عادت بد غلبه کنید ابتدا باید از وجود چنین عادتی در خودتان مطمئن شده و پس از آن علت آن را متوجه شوید. بعد از رسیدن به این مرحله می‌توانید با تکنیک‌ها و استراتژی‌های خاص این عادت بد را ترک کنید. در ادامه چند استراتژی عملی برای غلبه بر اهمال کاری را باهم بررسی می‌کنیم.

برای کارهایی که می‌کنید خیلی سریع به خود پاداش دهید

راهی پیدا کنید تا مزایا و پاداش کارهایی که کرده‌اید زودتر احساس شود، زیرا این کار باعث می‌شود تا آسان‌تر از این رفتار دوری کنید. همچنین لازم است برای تلاش‌های خود پاداش‌های بهتری در نظر بگیرید. این پاداش‌ها هرچه بیش‌تر باشند، خواهند توانست شما را به سمت موفقیت سوق دهند.

عواقب اهمال‌ کاری را تا جای ممکن آنی کنید

اینکه راهی پیدا کنید تا عواقب اهمال‌ کاری‌تان را زودتر احساس کنید به نظر نمی‌رسد کاری مشکل باشد. عواقب آنی باعث می‌شود کم‌تر به واگذار کردن کار به بعد فکر کنید.

اهداف خود را خرد کرده و آن‌ها را کوتاه‌مدت کنید

اگر اهداف کوتاه‌مدت‌تر شوند، رسیدن به آن‌ها آسان‌تر خواهد شد و همین‌طور احتمال اهمال‌ کاری نیز کاهش می‌یابد. بنابراین اهداف خود را به اهدافی کوچک‌تر و قابل اجراتر تبدیل کنید تا بتوانید خیلی سریع به خود پاداش دهید.

برای یک روز کاری برنامه سنگینی نچینید

برنامه‌های سنگین و غیرقابل اجرا خود باعث اهمال ‌کاری می‌شوند. بنابراین سعی کنید برای هر روز خود برنامه‌ای دقیق و واقع‌بینانه بچینید، زیرا یک برنامه سنگین باعث می‌شود از اجرای آن دور شوید.‌

اقدامات آینده خود را از پیش برنامه‌ریزی کنید

یکی از راه‌هایی که روان‌شناسان برای مبارزه با اهمال ‌کاری پیشنهاد می‌کنند، «طراحی ابزار» تعهد است. این ابزار به شما کمک می‌کند تا حد زیادی در این مبارزه موفق باشید. برای مثال می‌توانید با پاک کردن بازی‌ها و شبکه‌های اجتماعی از روی موبایلتان اجازه ندهید وقتتان با آن‌ها تلف شده و وقتی برای کارهای مهم باقی نماند. مثال دیگر اینکه برای اینکه غذای سالم بخورید، می‌توانید اصلاً مواد غذایی ناسالم را از فروشگاه تهیه نکرده و به خانه نیاورید.

وظایف را تبدیل به عادت کنید تا آسان شوند

کارها و وظایفی که برای خود در نظر گرفته‌اید را به‌صورت عادت درآورید تا رنج کمتری از انجامشان حس کرده و برایتان یک کار راحت و روتین شوند.

بیشتر برای شناختن خودمان وقت بگذاریم

اگر بتوانیم به شناختی کامل و دقیق از خود، ویژگی‌های اخلاقی و توانایی‌هایمان برسیم، می‎توانیم بسیار آسان‌تر برای خود هدف‌گذاری کرده و پاداش‌هایی متناسب با آن اهداف برای خود تعریف کنیم. خودشناسی همان‌طور که در حل دیگر چالش‌های روان‌شناختی به ما کمک می‌کند در مسئله اهمال ‌کاری نیز کار ما را آسان می‌کند. بنابراین باید سعی کنیم در درجه اول به شناختی درست و دقیق از خود برسیم.

انواع اهمال ‌کاری

اهمال ‌کاری انواع مختلفی دارد. در این بخش با چهار نوع عمده آن آشنا می‌شویم:

اهمال‌ کاری اضطرابی

وقتی از خود انتظارات غیرواقع‌بینانه داریم و می‌خواهیم در زمانی بسیار کوتاه کارهای زیادی را انجام دهیم، دچار اضطراب و نگرانی می‌شویم و در نهایت این اضطراب و نگرانی به اهمال‌ کاری منجر می‌شود.

حتما بخوانید: مزایای کم تر شناخته شده بازاریابی و تبلیغات پیامکی

اهمال ‌کاری تفریح‌گونه

بعضی اوقات حاضریم هر کاری را انجام دهیم غیر از آن کاری که باید انجام دهیم. مثلاً حاضریم اتاق را مرتب کنیم اما پروژه کسل‌کننده و مشکل خودمان را انجام ندهیم. این رفتار به اهمال‌ کاری تفریحی معروف است.

اهمال ‌کاری دقیقه 90

بسیاری از ما، وقتی زمان زیادی برای انجام یک پروژه داریم آن را به دقیقه 90 موکول می‌کنیم و در نهایت به‌خاطر حجم زیاد کار در لحظات پایانی دچار اهمال ‌کاری می‌شویم.

اهمال ‌کاری عمومی

در این نوع اهمال‌ کاری معمولاً کار به جایی رسیده که اهمال‌کاری کاملاً با ما آمیخته و به عادت ما در همه کارها تبدیل شده است. ترک این نوع اهمال‌ کاری بسیار سخت است.

اهمال ‌کاری تا چه حد بر زندگی انسان تاثیر می‌گذارد؟

هیچ‌کدام از ما با این رفتار غریبه نیستیم و به نوعی آن را تجربه کرده و زندگی‌مان از آن آسیب دیده است. اهمال‌ کاری آسیب‌های جبران‌ناپذیری به زندگی ما وارد می‌کند. بعضی از این آسیب‌ها را به‌صورت یک لیست در ادامه می‌بینیم:

• وقت باارزشمان را از دست می‌دهیم.
• شانس‌های زندگی‌مان را از دست می‌دهیم.
• به اهدافمان نمی‌رسیم.
• شغل خود را از دست می‌دهیم.
• عزت نفس‌مان پایین می‌آید.
• تصمیمات‌مان تحت تاثیر اهمال‌کاری قرار گرفته و تصمیمات اشتباه می‌گیریم.
• سلامتی روحی‌مان را به خطر می‌اندازیم.

ترک اهمال‌ کاری چقدر زمان می‌برد؟

ترک اهمال‌ کاری اصلاً کار ساده‌ای نیست. با کمک راهکارهای داده شده و تلاش و تمرین زیاد باید آرام آرام این رفتار را کنار گذاشت. یکی از تمرین‌ها ایجاد اهداف کوچک و پاداش‌های کوچک است. با تکرار این تمرین و تبدیل آن به عادت، آرام آرام از شر این رفتار بد خلاص شده و به سمت اهدافمان پیش می‌رویم.

جمع‌بندی

در پایان اینکه لازم است بدانید، اهمال‌ کاری با تار و پود انسان‌ها گره خورده و در وجود همه ما انسان‌ها نهادینه شده است. بنابراین غلبه‌بر آن علاوه‌بر اینکه کاری بسیار مشکل است، به‌صورت مطلق هم اتفاق نمی‌افتد، بنابراین با کمک این تکنیک‌ها و همین‌طور تلاش بیش‌تر خواهید توانست به صورت نسبی بر آن پیروز شوید.