تبلیغات محیطی (Out Of Home Advertising) یا همان تبلیغات در فضای باز، با وجود تحولات دیجیتال و تأثیرگذاری آن بر روشهای بازاریابی، همچنان یکی از تأثیرگذارترین راهکارهای بازاریابی برای برندهاییست که به دنبال دیده شدن در سطح گسترده هستند.
در این مقاله بررسی میکنیم گه دقیقاً تبلیغات محیطی چیست، چگونه و با چه ابزارهایی اجرا میشود، چه مزایا و معایبی دارد و چطور میتوان با برنامهریزی درست، از آن برای جذب مشتریان بیشتر استفاده کرد. اگر به دنبال راهی برای حضور پررنگتر برندتان در ذهن مخاطبان هستید، این راهنما را از دست ندهید.
انواع تبلیغات محیطی
اگر تا به حال در ترافیک شهری چشمتان به بیلبورد بزرگی با تصویری چشمگیر افتاده، یا هنگام قدم زدن در پیادهرو، استندی تبلیغاتی توجهتان را جلب کرده، شما هم یکی از میلیونها نفری هستید که در معرض تبلیغات محیطی قرار گرفتهاید. این نوع تبلیغات نهتنها به بخشی از چشمانداز شهری تبدیل شدهاند، بلکه به برندها این امکان را میدهند تا پیام خود را به شکلی ماندگار، گسترده و حتی خلاقانه به مخاطبان منتقل کنند.
تبلیغات محیطی طیف گستردهای از ابزارها و روشها را در بر میگیرد که هر کدام بسته به موقعیت جغرافیایی، بودجۀ برند و هدف کمپین تبلیغاتی انتخاب میشوند. شناخت این ابزارها به شما کمک میکند تا بهترین گزینه را برای رساندن پیام برند خود به مخاطب انتخاب کنید. در ادامه با مهمترین انواع تبلیغات محیطی آشنا میشویم:
بیلبورد
بیلبوردها شناختهشدهترین و پرکاربردترین نوع تبلیغات محیطی هستند. این تابلوهای بزرگ معمولاً در بزرگراهها، چهارراههای شلوغ یا نقاط پرتردد شهری نصب میشوند. بیلبوردها به دلیل اندازۀ بزرگ، دید وسیع و قابلیت نمایش پیامهای ساده و تأثیرگذار، انتخابی ایدهآل برای کمپینهای برندسازی و افزایش آگاهی از برند هستند. تحقیقات نشان میدهد توجه حدود ۷۱ درصد از رهگذران به پیام بیلبوردهای خیابانی جلب میشود.
لمپوست بنر
لمپوست بنرها در کنار و وسط خیابان قرار میگیرند و بهراحتی قابل نصب هستند. قیمت لمپوست بنر نسبت به بیلبوردها کمتر بوده، ولی اندازه آنها کوچکتر است.
وسایل حملونقل عمومی
تبلیغات محیطی در وسایل حمل و نقل عمومی مانند تاکسی، اتوبوس و مترو را نیز میتوان از روشهای پرکاربرد تبلیغات معرفی کرد. وسایل نقلیه به دلیل تردد در سطح شهر در معرض دید افراد زیادی قرار میگیرند، درنتیجه یکی از مؤثرترین روشهای تبلیغ محیطی هستند.
تبلیغات در فرودگاهها، ایستگاهها و مراکز خرید
مکانهای عمومی مانند فرودگاه، ایستگاه قطار یا ایستگاه مترو و اتوبوس و پارکینگها نیز پر رفتوآمد بوده و برای نصب تبلیغات محیطی بسیار مناسب هستند.
استرابورد
استرابوردها تابلوهایی هستند که معمولاً در کنار خیابانها یا پیادهروها قرار میگیرند و فضای مناسبی برای تبلیغات کوتاهمدت یا محلی ایجاد میکنند. استرابوردها ظاهری مشابه با بیلبورد دارند، اما کوچکتر و کمهزینهتر هستند.
لایت باکس
لایتباکس نوعی تابلوی تبلیغاتی است که از یک قاب باریک، یک پوستر و یک منبع نور (مثل LED) تشکیل شده است. لایتباکسها تبلیغ را در شب یا محیطهای تاریک هم کاملاً واضح نمایش میدهند و در فضاهایی مانند مثل خرید، فروشگاهها، ایستگاههای مترو یا حتی خیابان نصب میشوند.
تبلیغات محیطی دیجیتال
با پیشرفت فناوری، بسیاری از تبلیغات محیطی به سمت دیجیتالی شدن رفتهاند. نمایشگرهای LED در بزرگراهها، چهارراهها یا ایستگاهها امکان نمایش چند تبلیغ بهصورت متنوع و جذاب را فراهم میکنند و قابل برنامهریزی نیز هستند.
همچنین، تبلیغات کنار زمین فوتبال نیز یکی از پربازدهترین و آشناترین روشهای تبلیغات محیطیست. این تبلیغات بهصورت تابلوهای ثابت یا دیجیتال (LED) در اطراف زمین نصب میشوند و هنگام پخش زندۀ مسابقات، در معرض دید میلیونها نفر قرار میگیرند.
پخش تراکت
توزیع تراکتهای تبلیغاتی را نیز میتوان از نمونههای تبلیغات محیطی در نظر گرفت که نسبت به باقی روشهای تبلیغات محیطی و مکانمحور، ارزانتر است، اما بازدهی چندانی ندارد.
تبلیغات محیطی چه مزایایی دارد؟
تبلیغات محیطی بهطور مداوم در معرض دید مخاطبان قرار میگیرد و نیاز به تعامل مستقیم ندارد. از همین رو این روش نهتنها برای معرفی برندهای جدید کاربردیست، بلکه به برندهای بزرگ کمک میکند تا حضور خود را در ذهن مخاطب تثبیت کنند. بهطور کلی، مزایای تبلیغات محیطی عبارتاند از:
1. دیده شدن مداوم
تبلیغات محیطی بخشی از فضای شهری هستند و بهطور طبیعی در معرض دید رهگذران، رانندگان و مسافران قرار میگیرند. این تکرار بهصورت ناخودآگاه باعث ماندگاری برند در ذهن مخاطب میشود.
2. تبلیغات در مناطق هدف
تبلیغات محیطی به کسبوکارها این امکان را میدهد که بر اساس موقعیت مکانی، محل نصب تبلیغ را انتخاب کنند و دقیقاً به همان منطقهای دسترسی داشته باشند که مخاطبان هدف در آن حضور دارند.
3. افزایش اعتبار برند
نمایش تبلیغات در فضاهای عمومی پرتردد باعث میشود برند معتبرتر و حرفهایتر به نظر برسد، بهویژه اگر تبلیغ با طراحی خلاقانه و جذاب همراه باشد.
4. امکان اجرای تبلیغات خلاقانه
تبلیغات محیطی فضای مناسبی برای استفاده از عناصر بصری، طراحیهای متفاوت و پیامهای تأثیرگذار فراهم میکند که میتوانند توجه مخاطب را در چند ثانیه جلب کنند.
5. تأثیرگذاری در تصمیمات خرید آنی
برخی تبلیغات محیطی (مثل لایتباکس فروشگاهی یا تبلیغات در مراکز خرید) مستقیماً در نزدیکی محل فروش نصب میشوند و میتوانند افراد را به خرید فوری تشویق کنند.
6. عدم نیاز به اتصال اینترنت یا ابزار خاص
مخاطب بدون نیاز به گوشی، اینترنت یا اپلیکیشن خاص، با پیام تبلیغاتی روبهرو میشود. همین ویژگی باعث خواهد شد که تبلیغات محیطی بهطور یکسان در دسترس همۀ افراد قرار بگیرد.
معایب تبلیغات محیطی
با وجود اثربخشی بالا، تبلیغات محیطی معایبی نیز دارد که بهتر است پیش از اجرای کمپین به آنها توجه شود. این محدودیتها میتوانند روی هزینه، بازدهی یا نوع پیامرسانی تأثیرگذار باشند.
1. هزینهبر بودن در مناطق پرتردد
اجارۀ فضاهای تبلیغاتی مانند بیلبورد در مکانهای پرتردد بهویژه در شهرهای بزرگ، هزینۀ زیادی دارد و ممکن است برای کسبوکارهای کوچک مقرونبهصرفه نباشد.
2. پیچیدگی در تحلیل میزان تأثیرگذاری
برخلاف تبلیغات دیجیتال، نمیتوان بهطور دقیق بررسی کرد که چه تعداد از افراد تبلیغ محیطی را دیدهاند و چند نفر تحت تأثیر آن قرار گرفتهاند.
3. محدودیت در نوع پیام و زمان نمایش
مخاطب معمولاً فقط چند ثانیه برای دیدن تبلیغ فرصت دارد؛ بنابراین پیام باید بسیار کوتاه و ساده باشد و امکان انتقال اطلاعات کامل وجود ندارد.
4. خطر نادیده گرفته شدن تبلیغات کلیشهای
اگر طراحی و ایده تبلیغ جذاب نباشد یا تکراری به نظر برسد، احتمال نادیده گرفته شدن آن بسیار زیاد است و نمیتواند توجه مخاطب را جلب کند.
5. آسیبپذیری در برابر شرایط جوی یا محیطی
ممکن است ابزارهای تبلیغات محیطی در برابر باد، باران، آفتاب شدید و… آسیب ببینند و به همین دلیل به نگهداری و ترمیم مداوم نیاز دارند.
6. عدم امکان شخصیسازی پیام
امکان هدفگیری دقیق مثل تبلیغات دیجیتال (براساس سن، جنسیت، علاقه و…) در این روش تبلیغات کسبوکار وجود ندارد.
چگونه هزینۀ تبلیغات محیطی را برآورد کنیم؟
هزینۀ تبلیغات محیطی به عوامل مختلفی بستگی دارد:
- محل نصب تبلیغ: هرچقدر موقعیت تبلیغ پررفتوآمدتر یا در شهرهای بزرگتری باشد، هزینۀ اجاره آن بیشتر خواهد بود. برای مثال، نصب بیلبورد در بزرگراههای تهران بهمراتب گرانتر از نقاط کمتردد در شهرهای کوچک است.
- ابعاد ابزار تبلیغاتی: هرچه ابعاد بیلبورد یا نمایشگر دیجیتال بزرگتر باشد، هم هزینۀ نصب و هم اجارۀ ماهانۀ آن افزایش پیدا میکند.
- طراحی گرافیکی: طراحی بسته به سطح تجربۀ طراح، نوع محتوای تبلیغاتی و نیاز برند، هزینۀ متفاوتی دارد.
- مدت زمان نمایش: مدت اجاره فضا یکی دیگر از عوامل تعیینکننده است. قراردادهای کوتاهمدت معمولاً ارزانترند، اما ماندگاری برند در ذهن مخاطب را کاهش میدهند. همچنین، در زمانهایی مثل تابستان یا پایان سال یا یک بازۀ زمانی خاص (مثلاً ایام نوروز یا مناسبتهای فروش فصلی) که تقاضای تبلیغات بیشتر است، قیمتها هم افزایش مییابند.
- نوع ابزار تبلیغاتی: استفاده از بیلبوردهای دیجیتال، تابلوهای لایتباکس، استرابورد یا تبلیغات روی وسایل حملونقل عمومی، هرکدام تعرفۀ خاص خود را دارند.
- مجوزها و هزینههای جانبی: در برخی شهرها، برای نصب تبلیغات محیطی به دریافت مجوز از شهرداری یا سازمانهای مربوطه نیاز دارید. این مجوزها ممکن است هزینۀ جداگانهای داشته باشند.
- خدمات نگهداری و پشتیبانی: نگهداری از سازه، نورپردازی، بهروزرسانی محتوا یا تعمیرات احتمالی بهویژه در تبلیغات دیجیتال یا بلندمدت، بخشی از هزینهها را تشکیل میدهند.
عوامل مؤثر در موفقیت تبلیغات محیطی
برای موفقیت در تبلیغات محیطی، صرفاً نصب یک بیلبورد کافی نیست؛ بلکه باید از استراتژی، تحقیق بازار و طراحی حرفهای کمک گرفت. در ادامه، مهمترین عوامل مؤثر را مرور میکنیم:
- داستان و پیام خلاقانه: تبلیغات محیطی باید در چند ثانیه پیام خود را منتقل کند، پس داشتن یک داستان ساده، تأثیرگذار و بهیادماندنی نقشی کلیدی در اثربخشی تبلیغ دارد. اگر تبلیغ جذاب نباشد، حتی در شلوغترین مکانها هم بهآسانی نادیده گرفته میشود.
- طراحی ساده اما چشمگیر: استفاده از رنگهای مناسب، فونت خوانا، تصاویر باکیفیت و نکات گرافیکی، باعث جلب توجه مخاطب و ماندگاری برند در ذهن او میشود.
- انتخاب هوشمندانۀ مکان تبلیغ: محل نصب تبلیغ باید با دقت انتخاب شود و علاوه بر پرتردد بودن، در محدودۀ دید راننده یا عابر باشد. ارتفاع، زاویۀ دید و نورپردازی، در بهتر دیدهشدن تبلیغ نقش دارند. انتخاب موقعیت اشتباه، حتی برای یک تبلیغ عالی، منجر به بازدهی پایین میشود.
- تعیین زمان مناسب: تبلیغات محیطی باید در فصل و بازۀ زمانی مناسب اجرا شود. هماهنگی زمان تبلیغ با نیاز مخاطب بازدهی را چند برابر میکند.
- بررسی رقبا: تحلیل محل و سبک تبلیغات رقبا میتواند به شما کمک کند تبلیغاتی متمایز و قویتر طراحی کنید. قرارگرفتن در کنار تبلیغات ضعیف یا تکراری رقبا، یک مزیت رقابتی مهم است.
- همکاری با آژانسهای متخصص: همکاری با آژانسهای تبلیغاتی حرفهای میتواند بهرهوری تبلیغ شما را افزایش دهد.
نتیجهگیری
تبلیغات محیطی همچنان یکی از قدرتمندترین ابزارهای بازاریابی برای برندهاییست که به دنبال افزایش آگاهی عمومی، اعتبار و دیدهشدن در سطح گسترده هستند. با وجود چالشهایی مانند هزینۀ بالا و عدم امکان تحلیل دقیق، مزایایی چون اثرگذاری بر تصمیمات آنی و قابلیت تبلیغ بهصورت هدفمند، آن را به گزینهای جذاب برای بسیاری از کسبوکارها تبدیل کرده است. اگر تبلیغات محیطی با استراتژی دقیق اجرا شود، میتواند نقش چشمگیری در ماندگاری برند در ذهن مخاطب ایفا کند.