هر چیزی که لازم است درباره آنتن مرکزی بدانیم!

بیشتر ما که در حال خواندن این مطلب هستیم، احتمالاً در آپارتمان زندگی می‌کنیم. اگر در آپارتمانی با تعداد واحد کم زندگی کنیم، می‌توانیم آنتن جداگانه داشته باشیم، اما اگر در آپارتمان‌های پر واحد یا برج‌های بلند زندگی کنیم، امکان نصب آنتن اختصاصی وجود ندارد. به دلیل تعداد بالای واحدهای موجود در این نوع ساختمان‌ها و فضای محدود پشت بام، امکان اینکه هر واحد بتواند از آنتن اختصاصی پشت بامی خود استفاده کند، وجود نخواهد داشت، بنابراین تنها راه موجود استفاده از آنتن‌های مرکزی است. در این مطلب آنتن مرکزی، کاربرد آن و نکات مهم درباره نحوۀ استفاده از آن را با هم مرور می‌کنیم.

آنتن مرکزی چیست و چه تفاوتی با آنتن‌های معمولی دارد؟

یک آنتن مرکزی استاندارد، مجموعه‌ای کامل از گیرنده و فرستنده است که اطلاعات مختلفی مثل تصاویر ویدئویی، ماهواره‌ای و تصاویر داخلی مثل دوربین‌های مداربسته و دربازکن‌های برقی را از فرستنده‌ها گرفته و آن‌ها را به صورت همزمان به چند گیرنده ارسال می‌کند. در واقع امروز هر آنتنی که بیش از یک گیرنده داشته باشد، آنتن مرکزی است. اما بخش دیگری که یک آنتن مرکزی را ویژه می‌کند بخش آمپلی‌فایر است. آمپلی‌فایر، سیگنال‌های دریافتی توسط آنتن را دریافت کرده و آن‌ها را تقویت می‌کند تا این سیگنال‌ها قابلیت تقسیم شدن و رسیدن به واحدهای مختلف یک ساختمان را پیدا کنند. درحالی‌که یک آنتن معمولی، آمپلی‌فایر و جعبه تقسیم پیچیده‌ای نداشته و تنها سیگنال را دریافت کرده و آن را به دستگاه‌ها انتقال می‌دهد.

آنتن مرکزی چه بخش‌هایی دارد؟ هر بخش چه وظیفه‌ای دارد؟

آنتن مرکزی بخش‌ها و قسمت‌های مختلفی داشته که هر بخش وظیفه‌ای خاصی را بر عهده دارد. در این بخش از مطلب با اجزای مختلف آنتن مرکزی آشنا شده و وظیفه هر بخش را با هم می‌خوانیم.

دریافت‌کننده آنتن مرکزی

بخش دریافت‌کننده مسئولیت دریافت اطلاعات از فرستنده را بر عهده دارد. این بخش سیگنال‌های مربوط به تصاویر تلویزیونی و ماهواره‌ای را گرفته و به بخش بعدی که تقویت‌کننده است ارسال می‌کند. در بخش دریافت‌کننده یک مبدل نیز وجود دارد که تصاویر مربوط به دوربین‌های مداربسته و دربازکن‌های برقی را به دریافت‌کننده می‌دهد تا در آن بخش یکپارچه گردد.

تقویت‌کننده آنتن مرکزی

این بخش از آنتن، یکی از مهم‌ترین بخش‎‌های آن به شمار می‌رود. در این بخش سیگنال‌ها با استفاده از یک آمپلی‌فایر قوی تقویت می‌شوند تا امکان ارسال با کیفیت برای فرستنده‌های متعدد برقرار شود.

جعبه تقسیم آنتن مرکزی

جعبه تقسیم خود از سه بخش تشکیل شده است. بخشی که وظیفه تقسیم سیگنال عبوری را بر عهده دارد تپاف نامیده می‌شود، بخشی که کار تقسیم نهایی را بر عهده دارد اسپلیتر نام دارد و در نهایت یک سوئیچ، سیگنال تقسیم شده را برای گیرنده‌های مختلف ارسال می‌کند.

انتقال‌دهنده آنتن مرکزی

انتقال‌دهنده بخشی از آنتن است که وظیفه انتقال سیگنال‌ها را بر عهده دارد. انتقال سیگنال از طریق کابل آنتن یا کابل کواکسیال انجام می‌گیرد.

کابل‌های انتقال

کابل‌های انتقال، کابل‌هایی هستند که مسئولیت انتقال سیگنال‌ها را بر عهده دارند.

کانکتور

کانکتور یا همان فیش آنتن، بخشی است که به گیرنده‌ها متصل شده و سیگنال‌ها را به آن‌ها می‌دهد.

مزایای آنتن مرکزی چیست؟

این نوع آنتن مزایای زیادی نسبت به آنتن‌های معمولی دارد. امروز اگر هر واحد بخواهد آنتنی مختص خودش داشته باشد، مشکلات مختلفی به وجود می‌آید.

• با آنتن مرکزی نیاز نیست هر واحد به صورت جداگانه هزینه‌های هنگفتی را برای نصب آنتن و سرویس و تعمیرات آن بپردازد.
• با استفاده از این نوع آنتن دیگر نیاز نیست که هر واحد آنتن جداگانه نصب کند و فضای پشت‌بام پر از آنتن‌های بی‌نظم و بدنما شود.
• در برج‌های بلند، دسترسی به پشت‌بام مشکل است و استفاده از آنتن معمولی باعث می‌شود هر واحد برای تنظیم آن نیاز به مراجعه به پشت‌بام داشته باشد، اما این نوع آنتن یک‌بار تنظیم شده و در زمان مقرر بازرسی و سرویس می‌شود.
• آنتن مرکزی نیاز به سیم‌کشی مشکل و طولانی‌مدت برای هر واحد را کاملاً مرتفع می‌کند، در شرایطی که استفاده از آنتن معمولی نیاز به سیم‌کشی جداگانه دارد.
• استفاده از چندین آنتن در کنار هم، باعث ایجاد اختلال و افت کیفیت آنتن‌ها می‌شود که در استفاده از آنتن مرکزی چنین مشکلی وجود نخواهد داشت.
• به دلیل کیفیت بالای این نوع آنتن‌ها، سیگنال‌های دریافتی بالاترین کیفیت ممکن دارند، بنابراین کیفیت دریافت تصاویر بسیار بالا خواهد بود.
• با استفاده از چنین سیستمی، تمامی تصاویر دریافتی از جمله، تصاویر ماهواره‌ای، تلویزیونی، رادیویی، دوربین‌های مداربسته و ... به صورت یکپارچه ارائه می‌شود.

سیستم‌های مختلف آنتن چه تفاوت‌هایی با هم دارند؟

آنتن‌های مرکزی در انواع سیستم‌های مختلف عرضه می‌شود که مهم‌ترین این سیستم‌ها عبارتند از: (MATV (Master Antenna TV (SMATV (Satellite Master Antenna TV (CATV (Cable TV (CCTV (Closed-circuit TV و ... نوع MATV رایج‌ترین نوع است که از آن برای دریافت، تقویت، تقسیم و انتقال سیگنال‌ها استفاده می‌شود. این نوع آنتن در انواع مختلف باندها مانند VHF و UHF به خوبی کار می‌کند. با استفاده از این نوع آنتن، تصاویر تلویزیون به‌صورت شفاف و بدون نویز قابل دریافت است. نوع SMATV، شباهت‌های بسیار زیادی با نوع MATV دارد. با این تفاوت که در این نوع آنتن مرکزی، گیرنده ویژه‌ای برای سیگنال‌های ماهواره‌ای هم وجود داشته و این نوع آنتن می‌تواند شبکه‌های ماهواره‌ای را نیز دریافت کند. آنتن مرکزی با سیستم CATV، ورژنی از آنتن است که امواج و سیگنال‌های تلویزیونی را از طریق فرستنده دریافت کرده و آن‌ها را به شکل تصاویر به گیرنده‌ها منتقل می‌کند. نوع CCTV این سیستم‌ها، وظیفه دریافت سیگنال‌های ویدئویی مانند دوربین‌های دربازکن، مداربسته و ... Module کردن آن‌ها و انتقال آن‌ها به سمت گیرنده را بر عهده دارد.

چطور آنتن مرکزی مناسب را انتخاب کنیم؟

برای اینکه بتوانید آنتن مرکزی مناسبی برای ساختمان خودتان تهیه کنید، باید به نکات مختلفی توجه داشته باشید. مهم‌ترین این نکات و فاکتورها برای خرید آنتن مناسب در ادامه آمده است.

• در خرید و انتخاب باید با دقت به نوع آنتن توجه داشت. در واقع باید بدانیم به چند سیگنال و با چه نوع فرکانسی نیاز داریم.
• نکتۀ دیگری که در انتخاب آنتن مرکزی بسیار مهم است، تنظیم آنتن در جهت مناسب برای دریافت سیگنال‌های باکیفیت است. بدیهی است برای اینکه بتوانیم فرکانس‌ها را با کیفیت مناسب دریافت کنیم باید آنتن در جهت ارسال سیگنال‌ها قرار گیرد. در ایران سیگنال‌ها روی دو باند UHF و VHF به‌صورت دیجیتال و آنالوگ ارسال می‌شوند، بنابراین آنتن‌ها باید به سمت این جهات قرار بگیرد.
• موضوع دیگری که کاملاً با کیفیت عملکرد و کارایی آنتن در ارتباط است بهره آنتن است. یک آنتن مناسب باید بتواند حداقل سیگنال لازم و قابل تقویت را گرفته و به آمپلی‌فایر ارسال کند تا آمپلی‌فایر آن سیگنال را گرفته و برای همه گیرنده‌ها آماده کند.

جمع‌بندی

آنتن مرکزی امروز به یکی از وسایل ضروری در زندگی شهری ما بدل شده و به عنوان مظهری از تکنولوژی روز، زندگی ما را دگرگون کرده است. این دگرگونی از طریق آسان‌تر کردن دسترسی به رسانه‌ها و پایین آوردن هزینه‌های جاری بوده است. مطمئناً در آینده نیز تکنولوژی‌های جدید روش‌های امروز را نیز دگرگون خواهد کرد.